Aleksandrów Łódzki - historia, atrakcje turystyczne, wydarzenia, imprezy, wypoczynek

Aleksandrów Łódzki to urokliwe miasto w centralnej Polsce, położone w województwie łódzkim, tuż obok granic Łodzi. Choć bywa przyćmione przez wielką sąsiadkę, kryje w sobie wiele fascynujących miejsc - prawdziwe perełki architektury, przyrody i kultury. Spacerując po tutejszych uliczkach, można poczuć ducha XIX-wiecznej historii przemysłowej, a jednocześnie dostrzec nowoczesne akcenty i żywy, lokalny klimat miasta.

Rys historyczny Aleksandrowa Łódzkiego

Historia Aleksandrowa Łódzkiego nierozerwalnie wiąże się z rozwojem przemysłu włókienniczego w regionie Łodzi. Osada powstała na początku XIX wieku - około 1816 roku - na terenie dóbr należących do Rafała Bratoszewskiego herbu Sulima. To właśnie Bratoszewski, ówczesny właściciel tych ziem, jest uważany za założyciela miasta. Z jego inicjatywy wytyczono regularny plan urbanistyczny nowej osady (przy opracowaniu którego uczestniczył m.in. austriacki architekt Bernard von Schuttenbach). Bratoszewski zabiegał o szybki rozwój miejscowości - sprowadzał osadników i rzemieślników, a nawet ufundował pierwszą parafię katolicką (pw. św. Rafała Archanioła) w 1818 roku. Staraniom tym sprzyjała polityka władz Królestwa Polskiego, które zachęcały do zakładania nowych ośrodków przemysłowych. W geście dyplomatycznym Bratoszewski nadał nawet swojej osadzie nazwę Aleksandrów na cześć ówczesnego cara Rosji i króla Polski Aleksandra I Romanowa - krok ten z pewnością ułatwił uzyskanie przywilejów miejskich. Już 22 marca 1822 roku Aleksandrów otrzymał oficjalnie prawa miejskie, włączając się w grono młodych ośrodków przemysłowych tzw. "okręgu łódzkiego".

Początkowo miasteczko rozwijało się pomyślnie jako prywatne miasto przemysłowe - powstały pierwsze warsztaty sukiennicze i tkackie. Jednak w drugiej połowie XIX wieku Aleksandrów nieco podupadł gospodarczo, nie wytrzymując konkurencji gwałtownie rosnącej Łodzi oraz sąsiednich miast fabrycznych, takich jak Zgierz czy Pabianice. Nie oznacza to bynajmniej stagnacji - wręcz przeciwnie, pod koniec XIX i na początku XX wieku Aleksandrów wyspecjalizował się w produkcji wyrobów dziewiarskich. W okolicy wyrastały liczne małe zakłady tkackie i farbiarnie, a miasto zasłynęło przede wszystkim z produkcji pończoch i skarpet. Do dziś Aleksandrów Łódzki uchodzi za kolebkę polskiego przemysłu pończoszniczego - dawnej specjalności regionu. Nieprzypadkowo bywa nazywany żartobliwie "Skarpetkowem" lub "Miastem Tkaczy". Tradycje te są kontynuowane - także współcześnie w mieście działają przedsiębiorstwa włókiennicze, a kolorowa skarpetka stała się jednym z symboli Aleksandrowa.

Na wyjątkowy charakter przedwojennego Aleksandrowa Łódzkiego składała się jego różnorodność etniczna i religijna. Od momentu powstania aż do wybuchu II wojny światowej miasto zamieszkiwała ludność trzech narodowości: Polacy, Niemcy i Żydzi, wyznający odpowiednio katolicyzm, protestantyzm (luterański) oraz judaizm. Przez dziesięciolecia społeczności te współtworzyły gospodarkę i kulturę miasta. Najliczniejszą i najzamożniejszą grupą byli osadnicy niemieccy - to oni zakładali wiele fabryk i warsztatów, a w centrum wznieśli własny kościół ewangelicki (który do dziś stoi przy pl. Kościuszki, obecnie pełniąc funkcję kościoła katolickiego pw. św. Stanisława Kostki). Z kolei tutejsi Żydzi odegrali znaczącą rolę w handlu i rzemiośle - Aleksandrów stał się ważnym ośrodkiem chasydyzmu, znanym jako siedziba dynastii cadyków Aleksander (od nazwiska Danziger). Do dziś potomkowie chasydów pielgrzymują na miejscowy nowy cmentarz żydowski, gdzie znajdują się ohele cadyków. Ta pokojowa koegzystencja trzech kultur znalazła tragiczny kres podczas II wojny światowej - w czasie okupacji hitlerowskiej żydowskich mieszkańców wywieziono do gett i obozów zagłady (aleksandrowskie getto istniało do 1942 r.), zaś większość niemieckich rodzin opuściła miasto lub została wysiedlona tuż po wojnie. Aleksandrów Łódzki utracił wówczas swój wielonarodowy charakter, stając się po 1945 roku niemal jednorodnym etnicznie, polskim miastem.

W dziejach miasta nie zabrakło też zmian administracyjnych. W 1870 roku, po powstaniu styczniowym, carskie władze odebrały Aleksandrowi prawa miejskie (była to represja dotykająca wiele polskich miast). Przez kilkadziesiąt lat Aleksandrów figurował jako osada, by ponownie odzyskać status miasta dopiero w 1924 roku - już w odrodzonej II Rzeczpospolitej. Okres międzywojenny to czas rozbudowy infrastruktury - m.in. w 1910 r. uruchomiono linię tramwajową łączącą Aleksandrów z Łodzią (słynny tramwaj podmiejski nr 44). Po torach tych tramwaje kursowały przez ponad 80 lat, aż do 1991 roku, kiedy to komunikację tramwajową zastąpiły autobusy. Co ciekawe, na pamiątkę "tramwajowych" czasów, w centrum Aleksandrowa działa obecnie stylizowana restauracja nawiązująca wystrojem do dawnych wagonów Herbrand z początku XX wieku. Po II wojnie światowej miasto rozwijało się jako jeden z ośrodków przemysłowych satelickich wobec Łodzi. W czasach PRL powstały tu nowe osiedla mieszkaniowe i zakłady, lecz Aleksandrów zachował kameralny charakter. Dziś liczy około 21 tysięcy mieszkańców i stanowi prężnie działające miasto powiatowe (powiat zgierski) wchodzące w skład aglomeracji łódzkiej. Zachowany historyczny układ urbanistyczny centrum, zabytki przemysłowej przeszłości oraz aktywna społeczność lokalna sprawiają, że historia w Aleksandrowie Łódzkim wciąż jest żywa i widoczna na każdym kroku.

Atrakcje turystyczne Aleksandrowa Łódzkiego

Historyczne centrum miasta skupia większość atrakcji. Głównym punktem jest malowniczy rynek (Plac Kościuszki) z zabytkową zabudową. W sercu placu dumnie wznosi się Ratusz Miejski, klasycystyczna budowla z 1824 roku będąca wizytówką Aleksandrowa. Widok na klasycystyczny Ratusz Miejski w Aleksandrowie Łódzkim Budynek ratusza przyciąga wzrok symetryczną fasadą oraz charakterystyczną wieżą zegarową górującą nad okolicą. Wnętrza zachowały wiele oryginalnych elementów - piękne sale (m.in. Sala Ślubów) ze zdobieniami, sztukaterią i zabytkowymi piecami kaflowymi.

Co ciekawe, z tarasu widokowego na ratuszowej wieży rozciąga się panorama miasta, pozwalająca docenić regularny układ urbanistyczny dawnej osady. Ratusz do dziś pełni funkcje administracyjne, będąc symbolem lokalnej samorządności i dumy mieszkańców.

Tuż obok rynku stoi Kościół św. Archaniołów Rafała i Michała - monumentalna świątynia parafialna z lat 1816-1818, ufundowana przez założyciela miasta Rafała Bratoszewskiego. Kościół zachwyca klasycystyczną architekturą - jasną fasadą z frontonem wspartym na czterech kolumnach oraz harmonijnym, eleganckim wystrojem wnętrza.

Warto zwrócić uwagę na zabytkowe organy oraz barwne freski zdobiące sklepienie nawy. Świątynia jest ważnym centrum kultury - często odbywają się tu koncerty muzyki organowej i sakralnej, co przyciąga melomanów z całego regionu. Z kościołem związana jest też ciekawostka: mieszkała tu przez pewien czas św. Faustyna Kowalska i właśnie w tej świątyni przyjęła sakrament bierzmowania. Dla zainteresowanych historią i duchowością jest to więc miejsce o szczególnym znaczeniu.

Miłośnicy zieleni powinni odwiedzić Park Miejski im. Adama Mickiewicza, położony w centrum Aleksandrowa. Ten rozległy, zabytkowy park założony jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku do dziś stanowi ulubione miejsce wypoczynku mieszkańców. Wśród wiekowych drzew - dębów, lip i klonów pamiętających początki miasta - wiją się malownicze alejki, prowadzące obok urokliwych stawów i kwietników. Park Miejski to idealna sceneria na popołudniowe spacery, pikniki czy poranny jogging. W sezonie wiosenno-letnim park tętni życiem: na plenerowej scenie-amfiteatrze regularnie odbywają się koncerty, spektakle i imprezy dla lokalnej społeczności. Najmłodsi spędzą tu miło czas na nowoczesnym placu zabaw, a osoby dbające o formę mogą skorzystać z ogólnodostępnej siłowni plenerowej. Park, ze swoją bujną zielenią i spokojną atmosferą, jest prawdziwą oazą w środku miasta.

Aleksandrów Łódzki otaczają również cenne obszary przyrodnicze. Na zachodnich obrzeżach rozpościera się Rezerwat przyrody "Torfowisko Rąbień" - unikatowe torfowisko chroniące bagienne ekosystemy na powierzchni ok. 42 hektarów. Rezerwat zachwyca różnorodnością flory i fauny: spotkać tu można rzadkie gatunki roślin bagiennych, storczyki, owadożerne rosiczki, a także dzikie ptactwo zasiedlające podmokłe tereny. Dla zwiedzających przygotowano drewniane kładki i ścieżki edukacyjne, dzięki którym można bezpiecznie eksplorować ten fascynujący świat torfowisk. Rezerwat Rąbień jest szczególnie malowniczy wiosną, gdy kwitnie bagienna roślinność, oraz latem - otoczony soczystą zielenią paproci i mchów. To prawdziwy raj dla przyrodników, fotografów i wszystkich pragnących odpocząć na łonie dzikiej natury zaledwie kilka kilometrów od centrum miasta.

Drugim ulubionym miejscem rekreacji na świeżym powietrzu jest Jezioro Zgniłe Błota (zwane też Zgniłym Błotem). Wbrew nieco odstraszającej nazwie, jest to urokliwy zbiornik wodny powstały z połączenia kilku mniejszych stawów. Otoczone bujną roślinnością jezioro oferuje doskonałe warunki do wypoczynku nad wodą. Latem na plaży miejskiej można zażywać kąpieli słonecznych i pływać w czystej wodzie jeziora. Dostępna jest także wypożyczalnia sprzętu wodnego - rowerów wodnych, kajaków i łódek, co pozwala aktywnie spędzić czas na wodzie. Dookoła zbiornika wytyczono ścieżkę spacerową, idealną na rodzinne przechadzki lub romantyczne spacery o zachodzie słońca. Zachód słońca nad Jeziorem Zgniłe Błota - ulubionym miejscem letniego wypoczynku mieszkańców Fani wędkarstwa również znajdą coś dla siebie - przygotowano dla nich pomosty wędkarskie usytuowane w zacisznych zakątkach brzegu. Zimą natomiast, gdy tafla jeziora zamarza, akwen zmienia się w naturalne lodowisko, przyciągając amatorów łyżwiarstwa pod gołym niebem. Jezioro Zgniłe Błota przez cały rok oferuje wytchnienie od miejskiego zgiełku i kontakt z naturą niemal na wyciągnięcie ręki.

Na mapie Aleksandrowa Łódzkiego nie brakuje też zabytków architektury, świadczących o bogatej historii i wielokulturowych tradycjach miasta. W zachodniej pierzei rynku (placu Kościuszki), tuż obok głównego kościoła, stoi dawna Pastorówka - elegancki, klasycystyczny dom pastora ewangelickiego z 1848 roku. Ten piętrowy budynek, wzniesiony z inicjatywy lokalnej gminy luterańskiej, przypomina o licznej niegdyś protestanckiej społeczności Aleksandrowa. Dziś Pastorówka, pieczołowicie odrestaurowana, mieści Miejską Bibliotekę Publiczną im. Jana Machulskiego oraz kameralną ekspozycję muzealną poświęconą dziejom miasta. Warto zajrzeć do środka - poza księgozbiorem można tam obejrzeć pamiątki i fotografie ukazujące historię Aleksandrowa. Kilka kroków dalej znajduje się inny ciekawy obiekt: dawne jatki miejskie z ok. 1825 roku - niewielki parterowy budynek z arkadowymi podcieniami. Był to niegdyś zespół kramów i stoisk rzeźniczych na targowisku, a dziś stanowi unikatowy przykład zachowanej architektury handlowej z początków XIX wieku. Obecnie w odrestaurowanych jatkach działa małe muzeum prezentujące historię lokalnego rzemiosła i handlu. Odwiedzając je, można przenieść się wyobraźnią do czasów, gdy w Aleksandrowie kwitł handel, a mieszkańcy zaopatrywali się tu w codzienne towary. Na uwagę zasługuje również Stary Cmentarz Ewangelicki, ukryty nieco na uboczu miasta. Założony w pierwszej połowie XIX w., jest on miejscem spoczynku wielu zasłużonych fabrykantów, rzemieślników i zwykłych mieszkańców pochodzenia niemieckiego. Spacer po tej porośniętej starodrzewem nekropolii dostarcza refleksji - zachowane nagrobki i grobowce (często misternie zdobione) stanowią piękne dzieła sztuki sepulkralnej, przypominające o dawnej, wielonarodowej społeczności miasta. Cmentarz ewangelicki, choć dziś rzadko odwiedzany, jest ważnym zabytkiem i miejscem zadumy nad historią Aleksandrowa Łódzkiego.

Wydarzenia i imprezy cykliczne w Aleksandrowie Łódzkim

Aleksandrów Łódzki słynie w regionie z kilku znakomicie zorganizowanych imprez plenerowych, które co roku przyciągają tłumy odwiedzających. Największym świętem miasta są huczne Dni Aleksandrowa Łódzkiego, odbywające się zwykle pod koniec czerwca. W ostatnich latach wydarzenie to nosi nazwę Epicentrum Festiwal i rzeczywiście staje się epicentrum zabawy dla mieszkańców i gości. To najbardziej kolorowa impreza plenerowa w mieście - dwudniowy festyn pełen muzyki, tańca i atrakcji dla każdej grupy wiekowej. Wieczorami na scenie występują gwiazdy polskiej estrady różnych gatunków - od rocka, przez pop i muzykę alternatywną, po hip-hop. Dla przykładu, w 2025 roku publiczność bawiła się przy koncertach Agnieszki Chylińskiej, Meli Koteluk oraz rapera Guziora, a finałem był energetyczny set DJ-ów muzyki elektronicznej. W ciągu dnia festyn ma charakter rodzinnego pikniku - na terenie MOSiR od rana odbywają się zawody sportowe (turnieje piłkarskie, zawody strażackie, turniej siatkówki plażowej), a także mnóstwo atrakcji dla dzieci: animacje, pokazy, zabawy z bańkami mydlanymi, piana party, dmuchane zamki i zjeżdżalnie. Najmłodsi mają do dyspozycji nawet wodny plac zabaw i park linowy, a nieco starsi – stoiska lokalnych rękodzielników i gastronomii. Epicentrum Festiwal to prawdziwe święto lokalnej społeczności - dni miasta pełne radości, integracji i prezentacji talentów (na scenie pojawiają się również lokalne zespoły i grupy taneczne). Impreza kończy się zwykle późnym wieczorem efektownym pokazem fajerwerków lub widowiskiem świetlno-muzycznym. Jeśli planujemy odwiedzić Aleksandrów pod koniec czerwca, warto zarezerwować sobie czas na udział w tym barwnym wydarzeniu.

Drugą imprezą, która rozsławiła Aleksandrów Łódzki w całej Polsce (a nawet za granicą), jest festiwal muzyczny Summer Dying Loud. To kultowy festiwal dla fanów ciężkich brzmień - jeden z najważniejszych festiwali metalowych w kraju. Odbywa się od 2008 roku na terenie Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji im. Włodzimierza Smolarka i z roku na rok zyskiwał na znaczeniu. W pierwszy weekend września do Aleksandrowa ściągają tysiące miłośników rocka i metalu, by przez trzy dni uczestniczyć w koncertach kilkudziesięciu zespołów z Polski i zagranicy. Formuła festiwalu przypomina nieco mniejszą wersję słynnego Przystanku Woodstock - panuje tu swobodna, przyjacielska atmosfera, a fani mogą rozbić namiot na festiwalowym polu namiotowym i przez kilka dni żyć muzyką. W ostatnich edycjach na Summer Dying Loud gościły uznane gwiazdy ciężkiego grania, w tym zagraniczne legendy gatunku (np. Venom, Samael, Carcass) obok czołówki polskiej sceny metalowej. Festiwal ten jest świetnym przykładem, że nawet nieduże miasto może stać się ważnym punktem na festiwalowej mapie Europy - wielu uczestników przyjeżdża tu co roku z odległych zakątków, ceniąc sobie kameralną atmosferę i wysoki poziom organizacyjny imprezy. Dla turystów niezaznajomionych z ciężką muzyką ciekawostką może być po prostu obserwacja festiwalowego miasteczka i specyficznej kultury metalowej - a niewykluczone, że któryś z koncertów przypadnie im do gustu. Jeśli jednak ktoś woli spokojniejsze klimaty, powinien unikać terminu festiwalu lub przygotować się na podwyższony poziom decybeli w okolicy MOSiR podczas pierwszego tygodnia września.

Oprócz tych dwóch sztandarowych imprez, kalendarz Aleksandrowa Łódzkiego obfituje w inne wydarzenia cykliczne o różnorodnej tematyce. We wrześniu odbywa się np. Festiwal Sztuk Różnych, czyli przegląd lokalnej twórczości artystycznej - od malarstwa i fotografii, przez rękodzieło, po teatr uliczny. Jest to święto dla miłośników kultury i sztuki, podczas którego w przestrzeni miejskiej podziwiać można wystawy, instalacje czy występy plenerowe. Dużą popularnością cieszy się także letni Festiwal Food Trucków (zwykle w lipcu), kiedy to na głównym placu miasta i w parku rozstawiają się dziesiątki mobilnych restauracji serwujących przysmaki z różnych stron świata - od amerykańskich burgerów, przez tajskie pad thai, po tradycyjne polskie pierogi w nowoczesnym wydaniu. Rodziny z dziećmi co roku wyczekują Dnia Dziecka (1 czerwca) - w parku miejskim organizowany jest wtedy wesoły piknik z grami, konkursami, występami dla najmłodszych i słodkim poczęstunkiem. Seniorzy natomiast mają swoje święto podczas jesiennych Dni Zdrowia i Urody im. Ilony Rafalskiej - wydarzenia poświęconego profilaktyce zdrowotnej, rehabilitacji i aktywizacji osób starszych (połączonego z targami produktów prozdrowotnych i pokazami artystycznymi seniorów). Tradycyjnie obchodzone są w mieście również święta państwowe i kościelne - Obchody Święta Niepodległości 11 listopada mają uroczystą oprawę (msza, apel pamięci i biegi niepodległości), a w grudniu aleksandrowski rynek zamienia się w świąteczną krainę świateł. Podczas imprezy Aleja Bożonarodzeniowa następuje uroczyste rozświetlenie iluminacji świątecznych - migoczących dekoracji na latarniach, choinki na rynku i świetlnego tunelu w parku - czemu towarzyszy jarmark świąteczny z kolędami, grzanym winem i regionalnymi smakołykami. Jak widać, w Aleksandrowie Łódzkim przez cały rok coś się dzieje. Planując wizytę, warto sprawdzić kalendarz wydarzeń miejskich - być może uda się połączyć zwiedzanie z udziałem w ciekawym festynie, koncercie czy kiermaszu, co pozwoli poczuć autentyczną, lokalną atmosferę miasta.

Aktywny wypoczynek i rekreacja w Aleksandrowie Łódzkim

Aleksandrów Łódzki oferuje liczne możliwości aktywnego spędzania czasu, zarówno dla mieszkańców, jak i turystów lubiących ruch na świeżym powietrzu. Dużym atutem jest wspomniany już park miejski - jego alejki świetnie nadają się do biegania lub jazdy na rolkach, a zielone trawniki zachęcają do porannej gimnastyki czy jogi. W cieniu drzew można spotkać grupy ćwiczące nordic walking albo tai-chi. W centralnej części parku znajdziemy siłownię pod chmurką z urządzeniami do treningu (orbitrek, drążki, rowerek itp.), z której bezpłatnie korzystają amatorzy fitnessu na wolnym powietrzu. Park bywa także areną imprez sportowo-rekreacyjnych - np. wiosną organizowany jest tu rodzinny rajd nordic walking "Powitanie Wiosny", gdzie uczestnicy maszerują z kijkami w fantazyjnych kapeluszach, łącząc sport z dobrą zabawą.

Osoby preferujące zorganizowane obiekty sportowe również nie będą zawiedzione. Przy ul. Mickiewicza znajduje się nowoczesny kompleks MOSiR (Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji) im. Włodzimierza Smolarka, w skład którego wchodzi stadion piłkarski, hale sportowe oraz kryta pływalnia. Pływalnia "Olimpijczyk" to dumna inwestycja miasta - nowoczesny aquapark dostępny przez cały rok. Znajduje się tu pełnowymiarowy basen pływacki, a także basen rekreacyjny ze zjeżdżalnią wodną, która dostarcza frajdy zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Poza pływaniem można zrelaksować się w jacuzzi, saunach (sucha i parowa) czy pod masażerami wodnymi. Na miejscu działa szkoła pływania i odbywają się zajęcia aqua aerobiku - dobra opcja, by aktywnie wypocząć nawet przy niesprzyjającej pogodzie. Pływalnia "Olimpijczyk" bywa też areną zawodów pływackich oraz tematycznych wydarzeń (np. nocne saunowanie). Po intensywnym zwiedzaniu miasta wizyta na basenie pozwoli zregenerować siły i zapewni odprężenie dla całej rodziny.

W 2024 roku Aleksandrów wzbogacił się o kolejną atrakcję dla spragnionych ruchu - Park linowy "Adrenalina". Ten nowy park przygód, położony na zalesionym terenie tuż obok stadionu MOSiR, oferuje cztery trasy linowe o różnym stopniu trudności. Dzięki temu bawić się tu mogą zarówno dzieci od ok. 3-4 roku życia (najłatwiejsza trasa zielona z nisko zawieszonymi przeszkodami), młodzież i dorośli początkujący w pokonywaniu wysokości (trasa niebieska), jak i prawdziwi śmiałkowie spragnieni mocnych wrażeń (trasa czerwona sięgająca korony drzew). O bezpieczeństwo dba profesjonalna obsługa oraz nowoczesny system asekuracji, więc nawet osoby bez doświadczenia mogą spróbować swoich sił w podniebnych zmaganiach. Park linowy "Adrenalina" szybko stał się hitem wśród mieszkańców - przychodzą tu całe rodziny, grupy przyjaciół, a nawet seniorzy chcący sprawdzić swoją sprawność. Pokonywanie mostków, siatek, tyrolek i innych przeszkód zawieszonych między drzewami dostarcza niezapomnianych emocji i satysfakcji. Po zakończonej trasie można odpocząć na ławkach lub urządzić piknik na trawie obok - teren wokół jest zadbany i przyjazny odwiedzającym. Taka forma aktywnego wypoczynku doskonale wpisuje się w trend spędzania wolnego czasu na łonie natury z odrobiną adrenaliny.

Okolice Aleksandrowa również sprzyjają aktywności fizycznej. Przez miasto i pobliskie miejscowości przebiega kilka oznakowanych szlaków turystycznych - pieszych i rowerowych. Przykładowo czerwony szlak pieszo-rowerowy z Aleksandrowa do Lućmierza prowadzi z rynku, przez park miejski i ulicę 1 Maja, w kierunku północno-zachodnim, aż do malowniczych kompleksów leśnych nad rzeką Bzurą. Znaczna część tej trasy wiedzie przez sosnowe lasy (Las Ruda-Bugaj, Las Chrośno i Grotniki), które zachwycają różnorodnym drzewostanem i świeżym powietrzem. Po drodze mija się m.in. stary zrujnowany cmentarz ewangelicki w Rudzie Bugaj oraz zabytkowy dwór z parkiem w Nakielnicy. Trasa jest dostępna dla rowerzystów (teren raczej płaski, miejscami utwardzony), dzięki czemu stanowi świetny pomysł na całodzienną wycieczkę rowerową za miasto. Innym popularnym celem rowerzystów są pobliskie Grotniki - letniskowa miejscowość otoczona lasami, do której wiedzie malownicza trasa przez Las Grotnicki (ok. 10 km na północ od Aleksandrowa). Urząd Miasta wytyczył również kilka krótszych ścieżek rowerowych po samej gminie Aleksandrów - np. pętlę wokół Torfowiska Rąbień czy szlak wzdłuż rzeki Bzury. W planach jest rozbudowa infrastruktury dla cyklistów, by w przyszłości połączyć ścieżki aleksandrowskie z siecią tras rowerowych aglomeracji łódzkiej.

Dla tych, którzy preferują sporty zespołowe lub ćwiczenia pod dachem, też znajdą się odpowiednie opcje. W obrębie kompleksu MOSiR działają pełnowymiarowe boiska piłkarskie (to właśnie na miejscowym stadionie rozpoczynał karierę legendarny piłkarz Włodzimierz Smolarek, stąd jego imię nadano obiektowi), boiska treningowe i korty tenisowe. Lokalny klub sportowy Sokół Aleksandrów Łódzki regularnie rozgrywa mecze piłkarskie w III lidze - kibice mogą w sezonie wiosennym i jesiennym dopingować drużynę na trybunach stadionu. Działa tu także sekcja lekkoatletyczna, więc na bieżni stadionu odbywają się niekiedy mityngi lub biegi masowe. W hali sportowej MOSiR organizowane są turnieje siatkówki, koszykówki czy zawody karate, często o randze ogólnopolskiej. Jeśli ktoś ma ochotę poćwiczyć indywidualnie, może skorzystać z usług komercyjnych siłowni i klubów fitness w mieście lub wynająć kort do squasha. Natomiast zimą, gdy aura nie sprzyja aktywności na dworze, alternatywą jest lodowisko - w niektóre mroźne zimy uruchamiane jest sztuczne lodowisko przy jednej ze szkół, zaś przy sprzyjających warunkach mieszkańcy jeżdżą też na łyżwach po zamarzniętym jeziorku Zgniłe Błota (oczywiście na własną odpowiedzialność).

Jak widać, Aleksandrów Łódzki to doskonałe miejsce dla osób aktywnych. Niezależnie od pory roku można tu znaleźć sposób na ruch i rekreację - od pływania, przez spacery i rowery, po sporty ekstremalne w parku linowym. Co ważne, wiele z tych atrakcji jest dostępnych bezpłatnie lub za symboliczną opłatą, dzięki czemu aktywny wypoczynek w Aleksandrowie jest na każdą kieszeń.

Aleksandrów Łódzki dla rodzin, młodzieży i seniorów

Aleksandrów Łódzki dla rodzin z dziećmi

Aleksandrów Łódzki jest miastem przyjaznym rodzinom - zarówno mieszkańcom, jak i odwiedzającym. Wielość terenów zielonych, bezpiecznych placów zabaw i rodzinnych atrakcji sprawia, że nawet kilkulatek nie będzie się tu nudził. Wspomniany park miejski z nowoczesnym placem zabaw to wręcz obowiązkowy punkt programu dla rodzin - dzieci mogą tam wyszaleć się na zjeżdżalniach, huśtawkach i drabinkach, podczas gdy rodzice odpoczną na ławce w cieniu drzew. Tuż obok znajduje się plenerowa siłownia, z której chętnie korzystają również mamy z dziećmi (np. ćwicząc, gdy maluch bawi się obok). Latem w parku często organizowane są rodzinne pikniki - np. z okazji Dnia Dziecka czy pożegnania lata - gdzie na najmłodszych czekają gry, konkursy i animatorzy przebrani za bajkowe postacie.

W upalne dni doskonałą opcją jest pływalnia "Olimpijczyk", która poza głębokim basenem sportowym posiada część rekreacyjną idealną dla dzieci. Brodzik ze zjeżdżalnią, tryskającymi wodą grzybkami i fontannami zapewni maluchom wiele radości, a rodzice mogą dołączyć do zabawy lub zrelaksować się w jacuzzi obok. Na pływalni regularnie odbywają się też nauki pływania dla dzieci już od 4-5 roku życia - warto zapytać o jednorazowe lekcje lub wejścia rodzinne. Po wyjściu z wody można posilić się w bufecie na terenie basenu, który oferuje również dziecięce menu.

Nowym przebojem wśród rodzin jest Park linowy "Adrenalina" na terenie MOSiR. Jak wspomniano, posiada on m.in. trasę zieloną zaprojektowaną specjalnie dla kilkulatków - jest nisko zawieszona i zabezpieczona siatką, dzięki czemu nawet 3-4 latki mogą spróbować swoich sił pod okiem rodziców. Dzieci mają ogromną frajdę, pokonując mostki i tunele między drzewami niczym mali Tarzani, a zdobycie "szczytu" trasy daje im powód do dumy. Rodzice zaś mogą asystować z dołu lub również przejść się jedną z łatwiejszych tras. Wspólne pokonywanie przeszkód to świetna rodzinna przygoda, która integruje i uczy zaufania. Park linowy oferuje też zniżki rodzinne, więc warto wybrać się całą ekipą.

Jeśli pogoda nie dopisze, w mieście też znajdą się atrakcje pod dachem. Działa tu kilka sal zabaw i bawialni dla dzieci, gdzie za niewielką opłatą maluchy mogą biegać po miękkich konstrukcjach, zjeżdżać w baseny z kulkami i brać udział w animacjach. Biblioteka publiczna (w dawnej Pastorówce) prowadzi kącik dla dzieci z książeczkami i kolorowankami - organizuje również cykliczne czytanki i warsztaty plastyczne dla najmłodszych. Miejski Ośrodek Kultury oferuje zajęcia artystyczne (taneczne, teatralne) dla różnych grup wiekowych - jeśli jesteśmy w Aleksandrowie dłużej, można zapisać dziecko na jednorazowe warsztaty lub spektakl dla dzieci.

Wreszcie, warto podkreślić, że rodziny z dziećmi są mile widziane na wszystkich miejskich imprezach. Podczas Dni Aleksandrowa znaczną część programu stanowią atrakcje dla najmłodszych (dmuchańce, pokazy magii, zabawy z klaunem), podobnie jarmarki świąteczne czy dożynki przewidują animacje i strefy dla dzieci. W restauracjach dostępne są foteliki dziecięce i menu dziecięce, a wiele hoteli i pensjonatów oferuje pokoje rodzinne oraz udogodnienia typu łóżeczko niemowlęce. Widać, że miasto dokłada starań, by rodziny czuły się tu komfortowo - co zresztą potwierdzają sami mieszkańcy, chętnie spędzający czas ze swoimi pociechami na mieście.

Aleksandrów Łódzki dla młodzieży

Młodzież odwiedzająca Aleksandrów również znajdzie tu coś dla siebie. Choć nie ma tu wielkomiejskiego zgiełku ani klubów nocnych znanych z Łodzi, to jednak panujący luz, przestrzeń do uprawiania sportu i kilka ciekawych miejscówek sprawiają, że nastoletni turyści nie powinni się nudzić.

Dla aktywnych nastolatków idealny będzie kompleks sportowo-rekreacyjny MOSiR - można tu spontanicznie pokopać piłkę na ogólnodostępnym orliku, zagrać ze znajomymi w koszykówkę czy tenisa, a nawet pojeździć na deskorolce. Co prawda typowego skateparku w Aleksandrowie nie ma, ale młodzież wykorzystuje plac przy hali sportowej do jazdy na deskach i hulajnogach freestyle (są rampy do załadunku towarów, murki - słowem, miejska sceneria do trików). Istnieją plany budowy profesjonalnego skateparku w najbliższych latach, co na pewno ucieszy lokalnych skaterów. Póki co młodzież często jeździ też do pobliskiej Łodzi, gdzie w centrum handlowym Manufaktura funkcjonuje duży skatepark i park trampolin - na szczęście dojazd jest łatwy, więc nawet krótki wypad popołudniowy jest możliwy.

Jeśli mowa o Łodzi, to będąc w Aleksandrowie warto skorzystać z bliskości wielkiego miasta - młodzi turyści mogą wyskoczyć autobusem do łódzkiej Manufaktury (20 minut drogi) na seans w kinie 3D, zakupy w młodzieżowych sklepach czy partyjkę kręgli w kręgielni. Jednak i w samym Aleksandrowie są miejsca spotkań młodzieży. Popularnym wieczornym miejscem z klimatem jest pub i kawiarnia w Kamienicy nr 6 - lokalu mieszczącym się w odrestaurowanej kamienicy w centrum. Można tam wypić kawę, zjeść deser czy posłuchać muzyki na żywo podczas jam session, które co jakiś czas się odbywają. Latem młodzież okupuje też ogródki piwne przy lokalnych barach i pizzeriach - np. przy pizzerii Trattoria Presto lub Oregano, które serwują dobre jedzenie w luźnej atmosferze.

W ciągu dnia młodzi ludzie chętnie korzystają z terenów rekreacyjnych. Jezioro Zgniłe Błota latem przemienia się w nieformalny "kurort" - licealiści i studenci z okolicy wpadają popływać, opalać się czy pograć w siatkówkę plażową na prowizorycznym boisku. Brzeg jeziora sprzyja spotkaniom - można wypożyczyć kajaki i urządzić zawody, a wieczorem rozpalić ognisko w wyznaczonym miejscu. Oczywiście należy przestrzegać regulaminu kąpieliska, ale atmosfera jest tam dość swobodna. Zimą natomiast grupy młodzieży spotykają się na ślizgawkach na zamarzniętym jeziorze - często sami odśnieżają fragment lodu, by pograć w hokeja amatorskiego czy poślizgać się przy muzyce z przenośnego głośnika.

Jeśli chodzi o ofertę kulturalną, Aleksandrowskie Centrum Kultury oraz Młodzieżowy Dom Kultury dbają o zainteresowania artystyczne młodych. Organizowane są warsztaty filmowe, fotograficzne, próby zespołów muzycznych (jest nawet lokalna kapela rockowa złożona z uczniów). W wakacje funkcjonuje kino plenerowe - na stadionie MOSiR wyświetla się popularne filmy młodzieżowe na dużym ekranie pod chmurką, co gromadzi liczną publikę. Nie można też zapomnieć o festiwalach muzycznych: Summer Dying Loud przyciąga głównie młodzież i młodych dorosłych - to dla nich prawdziwe święto, możliwość zobaczenia na żywo ulubionych wykonawców i poczucia festiwalowego klimatu bez konieczności wyjazdu na drugi koniec kraju. Również podczas Dni Aleksandrowa znaczną część publiczności stanowi młodzież, która bawi się przy koncertach gwiazd pop i rock, a potem kontynuuje imprezę na afterparty. Władze miasta starają się więc, by młodzi ludzie mieli okazję do integracji i rozrywki we własnym mieście, bez potrzeby szukania atrakcji tylko w Łodzi.

Podsumowując, Aleksandrów Łódzki oferuje młodzieży przyjazne warunki do uprawiania sportu, koncerty i eventy muzyczne, a także kilka klimatycznych miejsc do spotkań. Choć życie nocne jest tu spokojniejsze niż w dużych miastach, to brak wielkomiejskiego zgiełku wynagradza poczucie bezpieczeństwa i bliskości - w małym mieście wszędzie jest blisko, a przyjaciele mieszkają tuż za rogiem. Dla młodego turysty może to być miła odmiana i okazja, by poznać rówieśników z innego miasta w niezobowiązującej atmosferze.

Aleksandrów Łódzki dla osób starszych

Seniorzy odwiedzający Aleksandrów Łódzki z pewnością docenią spokojne tempo życia miasta, jego kameralną skalę oraz udogodnienia przygotowane specjalnie z myślą o starszych gościach. Centrum Aleksandrowa jest stosunkowo niewielkie i płaskie - łatwo tu poruszać się pieszo nawet osobom mającym ograniczoną mobilność. W parkach i na placach ustawiono liczne ławeczki, na których można przysiąść i odpocząć w trakcie spaceru. Sam park miejski jest doskonałym miejscem dla seniorów: czyste powietrze, cień starych drzew i śpiew ptaków sprzyjają relaksowi. Często można tu spotkać grupki seniorów ćwiczących razem gimnastykę lub uprawiających nordic walking - wstąpienie do takiej grupy podczas wizyty może być ciekawym doświadczeniem integracyjnym.

Miasto zadbało też o ofertę kulturalną dla osób starszych. W kościele parafialnym oraz w sali widowiskowej MDK regularnie odbywają się koncerty muzyki klasycznej i chóralnej, które cieszą się dużym zainteresowaniem dojrzałej publiczności. Repertuar obejmuje m.in. koncerty organowe, występy chóru seniora czy recitale pianistyczne - często darmowe lub za symboliczną opłatą. Seniorzy mogą także zwiedzać Aleksandrów z perspektywy jego historii. Świetnym miejscem na sentymentalną podróż w przeszłość jest wspomniana izba muzealna w Bibliotece (Pastorówce). Zgromadzone tam stare fotografie miasta, dokumenty i przedmioty codziennego użytku z przełomu XIX/XX wieku mogą obudzić wspomnienia i stać się pretekstem do rozmów o dawnych czasach. Podobnie małe muzeum w jatkach przybliża realia życia sprzed 200 lat - seniorzy, którzy interesują się historią, z pewnością docenią te ekspozycje.

Aleksandrów Łódzki stara się aktywizować swoich najstarszych mieszkańców, co przekłada się również na ofertę dla starszych turystów. Funkcjonuje tu prężny Uniwersytet Trzeciego Wieku, a przy ośrodku kultury działa Klub Seniora - często organizują wycieczki po regionie, spacery tematyczne czy wieczorki taneczne. Gościnni aleksandrowscy seniorzy chętnie witają przyjezdnych na swoich spotkaniach - jeśli więc mamy ochotę np. potańczyć przy muzyce z młodości lub wziąć udział w warsztatach rękodzieła, warto zapytać w Centrum Kultury o harmonogram. Cyklicznie odbywa się też Seniorada - miejska spartakiada seniorów, podczas której osoby 60+ rywalizują w wesołych konkurencjach sportowych. Podczas Dni Aleksandrowa rozgrywany jest zaś wyjątkowy turniej piłki nożnej "Senior Alex Cup" - mecz piłki chodzonej, w którym biorą udział drużyny złożone z seniorów po 60. roku życia. Wydarzenie to ma formułę zabawy i pokazuje, że w każdym wieku można być czynnym i cieszyć się ruchem.

Z myślą o osobach starszych pomyślano również o praktycznych aspektach pobytu. W wielu punktach miasta (urzędy, przychodnie, biblioteka) dostępne są toalety dostosowane dla osób niepełnosprawnych. Lokalne restauracje oferują dania kuchni polskiej - dopasowane do tradycyjnych gustów kulinarnych seniorów - a obsługa chętnie służy pomocą przy doborze łagodniejszych potraw czy spakowaniu posiłku na wynos. Jeśli któryś ze starszych turystów wymaga konsultacji medycznej, w centrum miasta działa całodobowa przychodnia oraz kilka aptek (także apteka całodobowa). Ponadto, w razie potrzeby, zawsze można liczyć na życzliwość mieszkańców - aleksandrowianie są znani z tego, że chętnie pomogą wskazać drogę, podtrzymają ramię na śliskim chodniku zimą czy poniosą cięższą torbę.

Reasumując, Aleksandrów Łódzki to miejsce, gdzie seniorzy mogą poczuć się swobodnie i komfortowo. Brak pośpiechu, przyjazna infrastruktura oraz oferta dopasowana do ich potrzeb sprawiają, że miasto to nadaje się znakomicie na spokojny wypoczynek. Spacer po parku, chwila zadumy na starym cmentarzu, koncert w kościele czy kawa i ciastko w zacisznej kawiarence - te proste przyjemności nabierają tu szczególnego uroku i pozwalają cieszyć się czasem we własnym rytmie.

Baza noclegowa i gastronomiczna Aleksandrowa Łódzkiego

Choć Aleksandrów Łódzki nie jest typowym kurortem turystycznym, na przyjezdnych czeka tu solidna baza noclegowa. Podróżni mają do wyboru zarówno komfortowe hotele, jak i kameralne pensjonaty czy kwatery prywatne. W okolicy centrum, w spokojnych podmiejskich lokalizacjach, działają dwa hotele o wyższym standardzie: Hotel Jan Sander oraz Hotel & Restauracja Pelikan. Pierwszy z nich położony jest na obrzeżach Aleksandrowa, wśród zieleni - oferuje ponad 60 miejsc noclegowych, restaurację oraz centrum konferencyjne. Drugi, Hotel Pelikan, leży bliżej centrum i słynie z dobrej kuchni oraz przyjaznej atmosfery; to obiekt średniej klasy (2-gwiazdkowy) z wygodnymi pokojami i własnym ogrodem. Jeśli ktoś woli mniejsze obiekty o niepowtarzalnym klimacie, dobrym wyborem może być Kamienica nr 6 - stylowy pensjonat i restauracja w jednej z odrestaurowanych kamienic przy rynku. Kamienica nr 6 oferuje kilka butikowych pokoi gościnnych urządzonych z nutą retro, a na dole mieści się znakomita restauracja (to idealna opcja dla osób chcących mieć atrakcje miasta na wyciągnięcie ręki). Inne dostępne opcje to m.in. Zajazd Aleksandria - niewielki motel z restauracją na wylocie w kierunku Łodzi, Czarny Staw - obiekt hotelowo-konferencyjny nieco na uboczu, otoczony ogrodem ze stawem, czy sezonowe pokoje gościnne wynajmowane przez mieszkańców w okresie letnim. Ceny noclegów w Aleksandrowie są umiarkowane - zazwyczaj niższe niż w pobliskiej Łodzi - a standard usług chwalony przez gości (czystość, uprzejma obsługa, pyszne śniadania). Warto jednak pamiętać, że podczas większych imprez jak Summer Dying Loud czy festiwale, liczba miejsc noclegowych bywa wyczerpana - dlatego planując przyjazd w tym terminie, lepiej zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem lub skorzystać z bazy noclegowej Łodzi.

Po dniu zwiedzania na turystów czeka bogata oferta gastronomiczna Aleksandrowa Łódzkiego. Mimo niewielkich rozmiarów miasta, można tu spróbować różnorodnych kuchni - od tradycyjnej polskiej, przez włoską, po azjatycką. Dumą mieszkańców jest restauracja Kamienica 6, gdzie tradycyjna kuchnia polska spotyka się z kreatywnością doświadczonych kucharzy. W eleganckich wnętrzach tego lokalu skosztujemy np. doskonale przyrządzonej kaczki z jabłkami, zupy borowikowej podanej w chlebie czy ręcznie lepionych pierogów - wszystko to według staropolskich receptur, lecz z nutą nowoczesności. W menu nie brakuje też domowych deserów (szarlotka, kremówka) i regionalnych nalewek. Kamienica 6 to świetne miejsce na uroczysty obiad albo kolację przy świecach.

Jeśli ktoś ma ochotę na coś lżejszego lub w międzynarodowym stylu - nie ma problemu. Aleksandrów słynie w okolicy z wybornych pizzerii prowadzonych przez Włochów. Pizzeria Trattoria Presto oraz Pizzeria Oregano serwują prawdziwą włoską pizzę na cienkim cieście, makarony i sałatki w śródziemnomorskim stylu. Wieczorami lokale te tętnią życiem – to ulubione miejsca spotkań młodzieży przy pizzy i piwie. Miłośnicy kuchni azjatyckiej również znajdą coś dla siebie: Tenshi Sushi & Kaffka oferuje świeże sushi i dania kuchni japońskiej w eleganckim wydaniu, a w jednej z bocznych uliczek ukrywa się mała restauracja wietnamska z pysznym phở i chrupiącą kaczką. Na rodzinny obiad polecić można zaś Kolorowe Gary - restaurację serwującą domowe dania polskie i europejskie, często wybieraną na rodzinne przyjęcia (ma kącik zabaw dla dzieci). Kto lubi swojskie klimaty, ten z kolei doceni Gościniec pod Łosiem na peryferiach miasta - karczmę urządzoną w stylu rustykalnym, gdzie spróbujemy wiejskiego żurku, pierogów ze skwarkami czy wędlin z własnej wędzarni.

Na deser warto wybrać się do którejś z lokalnych cukierni. Aleksandrów słynie z tradycji cukierniczych - działa tu od lat rodzinna Cukiernia Olejniczak, gdzie wypieka się drożdżówki, makowce i ciasta dokładnie tak, jak przed wojną. Szczególnie polecane są tutejsze ciasteczka "aleksandrówki" - kruche herbatniki przekładane marmoladą, które stanowią lokalny smakołyk (idealny też jako jadalna pamiątka z podróży). Kawosze mogą natomiast wstąpić do modnej kawiarni Selavie, która prócz doskonałej kawy oferuje francuskie makaroniki i tarty owocowe.

Wieczorem, po kolacji, można kontynuować kulinarną przygodę w jednym z pubów. Quchnia to multitap bar, gdzie spróbujemy piw rzemieślniczych z łódzkich browarów, a Bar pod 99 kusi lokalnym specjałem - nalewką wiśniową własnej roboty. Miasteczko co prawda zasypia dość wcześnie, ale w weekendy w wybranych lokalach bywają dancingi i muzyka na żywo do północy.

Ogólnie rzecz biorąc, gastronomia w Aleksandrowie zbiera dobre opinie. Porcje są solidne, ceny bardziej przystępne niż w dużych miastach, a jakość potraw dba o powrót zadowolonych gości. Turyści podkreślają, że w tutejszych restauracjach "czuć domowy smak" - być może dlatego, że wiele z nich to rodzinne biznesy wkładające serce w gotowanie. Niezależnie czy mamy ochotę na wykwintną kolację, czy szybki lunch, w Aleksandrowie Łódzkim na pewno znajdziemy coś pysznego dla siebie.

Informacje praktyczne

Dojazd i komunikacja

Aleksandrów Łódzki jest dogodnie skomunikowany, co czyni go łatwo dostępnym celem podróży. Samochodem najprościej tu dotrzeć z Łodzi - miasto leży zaledwie ~15 km na północny zachód od centrum Łodzi. Główną trasą jest droga wojewódzka nr 710 (dawniej znana jako droga na Poddębice), która odchodzi od łódzkiej ul. Aleksandrowskiej i prowadzi prosto do Aleksandrowa. Podróż autem z Łodzi zajmuje zwykle ok. 20-25 minut, w zależności od natężenia ruchu. Warto dodać, że na obrzeżach Aleksandrowa znajduje się węzeł nowej obwodnicy S14 (zachodniej obwodnicy Łodzi) - dzięki temu miasto zyskało szybkie połączenie z autostradą A2 (węzeł Emilia na północy) oraz drogą ekspresową S8 (na południu). Dla kierowców oznacza to wygodny dojazd także z innych regionów: np. z Warszawy (przez A2, ok. 1,5 godziny) czy z Poznania (A2, ok. 2,5 godziny). W samym Aleksandrowie nie ma problemu z parkowaniem - w centrum obowiązuje strefa bezpłatnego parkowania, a w okolicach rynku i głównych ulic znajdziemy wiele miejsc postojowych. Jedynie w trakcie dużych imprez (dni miasta, festiwale) bywa tłoczniej i wtedy zaleca się parkować nieco dalej od ścisłego centrum.

Podróż komunikacją publiczną również jest łatwa, zwłaszcza z Łodzi. Miasto obsługują autobusy aglomeracyjne MPK Łódź - codziennie kursuje tu kilka linii miejskich. Najpopularniejsza jest linia 78, która łączy Aleksandrów Łódzki z zachodnią częścią Łodzi (dojeżdża m.in. do osiedla Teofilów i na dworzec Łódź Kaliska). Autobusy 78 kursują co kilkanaście minut w dni powszednie, a co ok. 30 minut w weekendy. Dodatkowo nocna linia N1A zapewnia transport z Aleksandrowa do Łodzi także późno w nocy - to ważne dla osób wracających np. z imprez w Łodzi. Oprócz tego przez Aleksandrów jeżdżą linie podmiejskie 84B i 97A (skierowane do północnych dzielnic Łodzi, m.in. do Radogoszcza). Autobusy zatrzymują się w Aleksandrowie na przystankach wzdłuż głównej trasy (ul. Wojska Polskiego i 1 Maja) oraz przy samym pl. Kościuszki. Bilet aglomeracyjny kosztuje kilka złotych - można go kupić u kierowcy lub przez aplikację. Łączny czas przejazdu komunikacją publiczną z centrum Łodzi do Aleksandrowa wynosi około 40-50 minut.

Dla podróżnych z dalszych regionów najlepszą opcją jest dojazd pociągiem lub autobusem do Łodzi, a następnie przesiadka na opisany wyżej autobus podmiejski. W bezpośredniej okolicy Aleksandrowa nie ma stacji kolejowej - najbliższe to Łódź Żabieniec (ok. 10 km) lub Zgierz (ok. 12 km), obsługujące pociągi Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej. Jednak jeśli planujemy zwiedzanie Łodzi i okolic, i tak zapewne znajdziemy się w Łodzi, skąd dalej do Aleksandrowa jest już przysłowiowy rzut beretem. Dla zmotoryzowanych alternatywą może być zostawienie auta na obrzeżach Łodzi i przesiadka na autobus, aby nie martwić się parkowaniem w mieście.

W przypadku podróży lotniczej, najbliższym portem jest Lotnisko im. Wł. Reymonta w Łodzi-Lublinek, oddalone o ok. 12 km od Aleksandrowa. Z lotniska dojazd taksówką zajmuje ~15 minut. Niestety komunikacja publiczna z lotniska nie jest bezpośrednia - trzeba podjechać autobusem do Łodzi i tam przesiąść się na linię 78 lub 97A. Niemniej, jak na blisko stutysięczną aglomerację, Aleksandrów jest całkiem nieźle dostępny nawet dla turystów przylatujących z zagranicy (lotnisko w Łodzi obsługuje m.in. loty z Londynu, Dublina czy East Midlands). Alternatywnie można lądować na większych lotniskach - Warszawa Okęcie lub Modlin - i dojechać do Łodzi pociągiem (1,5 godz.), a dalej już do Aleksandrowa.

Na miejscu w Aleksandrowie poruszanie się nie nastręcza trudności. Centrum jest zwarte - większość atrakcji (ratusz, kościoły, park, muzeum) leży w promieniu kilkuset metrów od placu Kościuszki, więc spokojnie można je obejść pieszo. Warto zaopatrzyć się w mapkę miasta - dostępna jest bezpłatnie w Urzędzie Miejskim lub w wersji elektronicznej na stronie aleksandrow-lodzki.pl (dział "Informacja Turystyczna"). Osoby mające trudności z chodzeniem mogą skorzystać z usług taksówek - w mieście działa kilka korporacji taksówkowych, przejazd w dowolny punkt Aleksandrowa kosztuje zwykle 10-20 zł. Aleksandrów nie posiada własnej komunikacji miejskiej (poza autobusami łączącymi go z Łodzią), ale funkcjonują lokalne busy prywatne dowożące mieszkańców pobliskich wsi - np. do Brużycy czy Rąbienia. Dla turystów jednak raczej nie będą one potrzebne, chyba że ktoś zechce dojechać do rezerwatu Rąbień (kursują tam busy w kierunku Lutomierska).

Informacja turystyczna

Oficjalne Centrum Informacji Turystycznej znajduje się w zabytkowym dworku w pobliskim Bełdowie (w gminie Aleksandrów) - tam można uzyskać materiały o całym powiecie zgierskim. Jeśli jednak jesteśmy już w mieście, to praktyczne informacje uzyskamy łatwo w Urzędzie Miejskim (Plac Kościuszki 2) lub w Aleksandrowskim Centrum Kultury przy ul. 1 Maja 17. W obu tych miejscach dostępne są ulotki, mapy, a pracownicy chętnie odpowiedzą na pytania turystów. Dobrze zaopatrzona w wiedzę o regionie jest także Biblioteka Publiczna - prowadzi ona nawet portal e-muzeum (muzeum.aleksandrow-lodzki.pl) z historią i ciekawostkami. W sezonie letnim, podczas weekendów, zdarza się że w centrum miasteczka działa punkt mobilny informacji turystycznej (np. namiot na rynku obsługiwany przez wolontariuszy UTW), ale nie jest to stała instytucja.

W razie potrzeby kontaktu, podajemy przydatne dane: Urząd Miejski - tel. (+48) 42 2700 300, e-mail: gmina[at]aleksandrow-lodzki.pl. Aleksandrów Łódzki ma również oficjalny profil na Facebooku i Instagramie, gdzie na bieżąco publikowane są newsy o wydarzeniach, utrudnieniach drogowych itp. - warto zajrzeć tam przed wizytą, by dowiedzieć się np. o planowanych imprezach czy ewentualnych remontach ulic.

Sezonowość i najlepszy czas na wizytę

Aleksandrów Łódzki można odwiedzać przez cały rok, ale najwięcej atrakcji czeka na turystów w miesiącach wiosenno-letnich. Najlepszym czasem na wizytę będzie późna wiosna (maj-czerwiec) oraz lato (lipiec-sierpień) - wówczas przyroda jest w pełnym rozkwicie, dni są długie i ciepłe, a kalendarz imprez plenerowych bogaty. Maj to idealna pora na spacery po zielonym parku, wycieczki rowerowe po okolicznych lasach czy obserwację ptaków na torfowisku Rąbień, gdzie akurat kwitną unikatowe rośliny bagienne. Czerwiec i lipiec zapewniają możliwość korzystania z kąpieli wodnych i słonecznych nad jeziorem - funkcjonuje wtedy oficjalne kąpielisko z ratownikiem, a w upalne weekendy nad Zgniłym Błotem panuje prawdziwie wakacyjna atmosfera. W wakacje odbywają się też najważniejsze wydarzenia kulturalne: Dni Aleksandrowa, festiwale, pikniki - miasto tętni życiem, co jest atrakcją samą w sobie.

Jesień (wrzesień-październik) również bywa przyjemna - zwłaszcza ciepły wrzesień, gdy trwa jeszcze Summer Dying Loud i inne imprezy. Park miejski mieni się wtedy złotymi barwami liści, a pogoda często sprzyja (tzw. polska złota jesień). Październik to z kolei dobra pora dla osób lubiących spokój - turystów jest mniej, ale można trafić na np. Hubertusa w pobliskich lasach czy kameralne koncerty w kościołach. Zima w Aleksandrowie jest dość spokojna. Jeśli spadnie śnieg, park i rynek wyglądają bajkowo - władze miasta dbają o świąteczne iluminacje i dekoracje, więc grudniowy spacer po Alejach Jana Pawła II w blasku lampek to czysta przyjemność. W okresie Bożego Narodzenia odbywa się tu jarmark świąteczny, a w styczniu organizowany bywa Orszak Trzech Króli ulicami miasta. Zimno nie przeszkadza mieszkańcom w aktywnościach - jak wspomniano, przy odpowiedniej pogodzie działa lodowisko (naturalne lub sztuczne), a Miejski Ośrodek Kultury zapewnia ofertę ferii zimowych dla dzieci (spektakle, warsztaty). Dla turysty zimowego minusem może być ograniczona dostępność niektórych atrakcji przyrodniczych (np. kładki w rezerwacie torfowiskowym mogą być śliskie, kąpielisko jest nieczynne). Jednak jeśli celem jest spokojny wypoczynek, zwiedzanie muzeum czy uczestnictwo w życiu kulturalnym pod dachem - zima również ma swój urok.

Warto wspomnieć, że pogoda w regionie łódzkim jest umiarkowana. Lata są ciepłe (średnia temperatura lipca ok. 19°C, często jednak przekracza 25°C w dzień), a zimy niezbyt surowe (styczeń średnio -1°C, zdarzają się odwilże). Najbardziej deszczowe są miesiące letnie, ale opady zwykle nie trwają długo. Na ewentualny deszcz można się zabezpieczyć, planując atrakcje alternatywne - np. wizytę w pobliskiej Łodzi (muzea, centra handlowe) lub spędzenie czasu w aleksandrowskim aquaparku i kawiarniach.

Aleksandrów Łódzki to znakomita propozycja na jednodniową lub weekendową wycieczkę o każdej porze roku. Latem zachwyci zielenią i plenerowymi wydarzeniami, jesienią - spokojem i kolorami natury, zimą - świątecznym klimatem i kameralnością, a wiosną - odradzającą się przyrodą i pierwszymi festynami. Bez względu na termin wizyty, można tu liczyć na życzliwość mieszkańców, ciekawą historię opowiedzianą zabytkami oraz odprężający klimat małego miasta. Aleksandrów Łódzki udowadnia, że będąc w cieniu wielkiej Łodzi, sam błyszczy wyjątkowym urokiem, który warto odkryć i docenić podczas turystycznych wojaży po centralnej Polsce.

Źródło zdjęcia głównego: https://commons.m.wikimedia.org