Andrychów to ciekawe miasto w Małopolsce, około 60 km na zachód od Krakowa - prawdziwa gratka dla miłośników aktywnego wypoczynku. Malownicze położenie u stóp Beskidu Małego, w otoczeniu szczytów takich jak Leskowiec (922 m n.p.m.) i Groń Jana Pawła II (890 m n.p.m.), przyciąga tu wielu amatorów górskich wycieczek. Jednocześnie Andrychów oferuje szeroką gamę atrakcji - od zabytków z bogatą historią po nowoczesne parki rozrywki - więc każdy znajdzie tu coś dla siebie.
Położenie Andrychowa
Mapa Andrychowa
Historia Andrychowa
Z turystycznego punktu widzenia historia Andrychowa jest fascynująca, bo odcisnęła ślad na jego zabytkach i tożsamości. Pierwsze wzmianki o osadzie (pod nazwą Henrichov) pochodzą już z 1344 roku, choć legenda mówi, że istniała tu osada założona przez przybyszy z Moraw jeszcze na przełomie XIII i XIV w. Przez stulecia Andrychów był wsią szlachecką należącą do kolejnych rodów - jego rozwój hamowały jednak wojny i najazdy. W 1655 r. podczas "potopu" szwedzkiego osada została złupiona i spalona przez Szwedów, co na długo zahamowało jej rozkwit. Dopiero na początku XVIII w. właściciel dóbr Franciszek Czerny-Schwarzenberg, chcąc ożywić podupadły majątek, sprowadził tu rzemieślników - zwłaszcza tkaczy z Belgii, Śląska i Saksonii. Dzięki nim Andrychów rozwinął się w ważny ośrodek sukiennictwa i płóciennictwa, a tradycje tkackie stały się znakiem rozpoznawczym miasteczka. Pamiątką tej historii jest choćby nazwa lokalnej hali sportowej "Tkacz" czy eksponaty w Izbie Regionalnej (stare warsztaty tkackie, lniane płótna itp.).
Prawa miejskie Andrychów uzyskał stosunkowo późno, bo dopiero w 1767 roku - wcześniej przez pewien czas równocześnie istniała wieś i prywatne "miasto" Andrychów na prawie targowym. W wyniku I rozbioru Polski (1772) okolica znalazła się pod zaborem austriackim, stając się częścią Galicji na ponad wiek. Okres przynależności do Cesarstwa Austriackiego odcisnął piętno na architekturze (stąd np. Wieczór Austriacki - coroczna impreza kulturalna przypominająca te wpływy) oraz na rozplanowaniu miasta. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. Andrychów znalazł się w granicach odrodzonej Polski, w woj. krakowskim. Co ciekawe, już w międzywojniu miasto zasłynęło jako ośrodek turystyczny i letniskowy - w latach 20. i 30. XX w. zainwestowano tu w infrastrukturę wypoczynkową: przeprowadzono elektryfikację (1926), zbudowano odkryty basen pływacki (1934) oraz stadion sportowy. Te obiekty - basen i stadion - służą mieszkańcom i turystom do dziś, wpisując się w pejzaż miasta.
II wojna światowa przyniosła Andrychowowi tragiczne lata okupacji hitlerowskiej (1939-1945). Niemcy wyniszczyli lokalną społeczność żydowską - spalili synagogę, utworzyli getto (istniejące w latach 1941-1943) i wysiedlili Żydów do obozów zagłady. Miasto zostało wyzwolone 27 stycznia 1945 r. przez Armię Czerwoną po krótkich walkach. W powojennej Polsce Ludowej Andrychów szybko się uprzemysłowił - odbudowano i rozbudowano fabryki (m.in. Zakłady Przemysłu Bawełnianego Andropol, Andrychowską Fabrykę Maszyn), powstały nowe osiedla mieszkaniowe. Od 1975 do 1998 r. należał administracyjnie do woj. bielskiego, a następnie wrócił do Małopolski. Po 2005 r. miasto obrało nowy kierunek rozwoju jako lokalny ośrodek przemysłowy, kulturalny i turystyczny. Dzisiejszy Andrychów umiejętnie łączy przemysłowe dziedzictwo (wciąż działają tu zakłady włókiennicze) z funkcją turystyczno-wypoczynkową - z jednej strony zachowuje klimat małego galicyjskiego miasteczka, z drugiej oferuje infrastrukturę dla przyjezdnych.
Atrakcje turystyczne w Andrychowie i okolicach
Zabytki i ciekawe miejsca w Andrychowie
Andrychów może poszczycić się uroczą starówką o zachowanym galicyjskim charakterze - nieregularny rynek otaczają kameralne kamieniczki z przełomu XIX i XX wieku. W sercu miasta znajduje się Pałac Bobrowskich, zwany Zamkiem Andrychowskim, czyli klasycystyczny parterowy dwór z XIX wieku, otoczony zabytkowym Parkiem Miejskim ze stawem. To najokazalszy zabytek Andrychowa - dawna rezydencja szlachecka, którą dziś otacza publiczny park idealny na spacer.
W rynku warto zwrócić uwagę na tradycyjną zabudowę drewnianą - do dziś przetrwał przynajmniej jeden oryginalny dom podcieniowy z podcieniem (obecnie piekarnia), świadectwo dawnej architektury regionu. Klimatu dodają liczne kapliczki i figury przydrożne rozmieszczone w różnych zakątkach miasta.
Do najważniejszych zabytków należy barokowy kościół pw. św. Macieja Apostoła z 1721 r., stojący w otoczeniu starego drzewostanu obok rynku. Świątynia kryje łaskami słynący obraz Matki Bożej Różańcowej (nazywanej Panią Andrychowską) - obiekt lokalnego kultu, który w 2023 r. został uroczyście ukoronowany koronami papieskimi. Przy kościele znajduje się historyczny cmentarz, a kilka minut spacerem dalej natrafimy na zabytkowy kirkut, czyli żydowski cmentarz z XVIII/XIX w., będący pamiątką po dawnej społeczności żydowskiej miasta. Miłośnicy historii lokalnej mogą odwiedzić Izbę Regionalną Ziemi Andrychowskiej - niewielkie muzeum etnograficzne prowadzone przez Towarzystwo Miłośników Andrychowa, prezentujące eksponaty związane z dawnym życiem, rzemiosłem (zwłaszcza tkactwem) i kulturą ludową regionu. Ciekawostką dla pasjonatów techniki jest natomiast prawdziwy myśliwski samolot odrzutowy Lim-2, ustawiony na postumencie na jednym z osiedli - pamiątka po jednostce wojskowej stacjonującej tu w czasach PRL.
Atrakcje w okolicy Andrychowa - przyroda i rozrywka
Otaczające Andrychów tereny obfitują w atrakcje przyrodnicze i rodzinne parki rozrywki. Tuż za rogatkami miasta rozpoczynają się wzgórza Beskidu Małego (zwanego też Beskidem Andrychowskim), z licznymi szlakami pieszymi i rowerowymi. Najpopularniejsza jest malownicza trasa na Leskowiec (922 m) - szczyt, z którego roztacza się wspaniały widok na okolicę. Poniżej wierzchołka, na polanie pod Groniem Jana Pawła II, działa od 1933 r. górskie schronisko PTTK Leskowiec, które kusi turystów domowym posiłkiem i chwilą wytchnienia. Na samym Groniu znajduje się natomiast symboliczna Kaplica górska poświęcona pamięci Karola Wojtyły - Jana Pawła II, który w młodości chętnie wędrował po tych górach. Miłośnicy przyrody powinni też odwiedzić rezerwat leśny Madohora na Łamanej Skale (929 m) - chroniący pierwotny wysokogórski bór świerkowy z wychodniami skał piaskowcowych. Z kolei wspinacze znajdą wyzwanie na Skałkach Andrychowskich - grupie wapiennych ostańców skalnych ukrytych w lasach Beskidu Małego.
Rodziny z dziećmi przyciąga położony ok. 5 km od centrum kompleks parków tematycznych Inwałd Park w Inwałdzie. Jego najważniejszą część stanowi Park Miniatur "Świat Marzeń", gdzie na 7,5 ha zgromadzono dziesiątki modeli najsłynniejszych budowli świata - od wieży Eiffla, przez piramidy egipskie, po Plac św. Piotra w Watykanie. Spacerując między miniaturami możemy odbyć symbolicznie podróż dookoła świata w jeden dzień. Dodatkowe atrakcje to Dinolandia - park z naturalnej wielkości figurami dinozaurów wśród zieleni, połączony z parkiem rozrywki oferującym m.in. kino 5D, plac zabaw i warsztaty paleontologiczne. Obok znajduje się bajkowy park średniowieczny Warownia Inwałd z rekonstrukcją zamku i osady, gdzie można spróbować dawnych rzemiosł i zobaczyć pokazy rycerskie. W Inwałdzie działa też Mini ZOO oraz ogród Jana Pawła II. Te rodzinne parki są sezonowe - najczęściej otwarte od wiosny do jesieni - ale zapewniają cały dzień świetnej zabawy dla małych i dużych.
Okolica Andrychowa słynie także z dogodnych terenów do sportów zimowych. W pobliskiej wsi Rzyki-Praciaki funkcjonuje ośrodek narciarski Czarny Groń, nowoczesny kompleks ze sztucznie naśnieżanymi stokami o różnych poziomach trudności. Czarny Groń oferuje kilka wyciągów, szkółkę narciarską, wypożyczalnię sprzętu oraz snowpark, a także hotel i restaurację z widokiem na góry - dzięki temu przyciąga narciarzy i snowboardzistów z całej okolicy. Inne mniejsze wyciągi działają na okolicznych zboczach (np. w Rzykach na Polanie Praciaki, na Leskowcu czy w pobliżu Przełęczy Kocierskiej), umożliwiając zimowe szusowanie w malowniczej scenerii Beskidów. Latem z kolei Przełęcz Kocierska (718 m) stanowi popularny cel wycieczek samochodowych i rowerowych - na szczycie mieści się kompleks Kocierz Hotel & Spa z restauracją, basenem i parkiem linowym, skąd roztaczają się piękne widoki.
Wydarzenia i imprezy cykliczne w Andrychowie
Andrychów tętni życiem kulturalnym przez cały rok. W kalendarz imprez wpisało się wiele wydarzeń, które przyciągają gości z regionu i całej Polski. Dni Andrychowa to doroczne święto miasta odbywające się pod koniec czerwca - kilkudniowy festyn z koncertami gwiazd, wesołym miasteczkiem, jarmarkiem i atrakcjami dla rodzin. Przykładowo podczas Dni Andrychowa na miejskiej scenie gościli artyści polscy i zagraniczni, odbywają się także występy lokalnych zespołów, pokazy oraz wspólna zabawa do późnego wieczora. Latem odbywają się również plenerowe Koncerty w Parku Miejskim - cykl wakacyjnych koncertów rozrywkowych i pikników w scenerii pałacowego parku. Miłośników kultury ludowej przyciągają pokazy folklorystyczne organizowane w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej - na przełomie lipca i sierpnia andrychowska scena gości zespoły pieśni i tańca z różnych stron świata prezentujące barwny folklor góralski i nie tylko. Z kolei w grudniu magię świąt poczuć można na Jarmarku Bożonarodzeniowym, gdy rynek wypełniają stragany z rękodziełem, regionalnymi smakołykami i ozdobami, a wszystko rozświetla bożonarodzeniowa iluminacja.
Na stałe do repertuaru imprez weszły też wydarzenia tematyczne o randze ogólnopolskiej. Od ponad 40 lat odbywa się tutaj Ogólnopolski Otwarty Festiwal Teatrów Amatorskich ODEON, przyciągający grupy teatralne z całego kraju. Entuzjaści piosenki turystycznej zjeżdżają na przegląd Piostur Gorol Song, gdzie można posłuchać nastrojowych utworów przy akompaniamencie gitary i wspomnieć atmosferę górskich wędrówek. Ciekawostką jest Wieczór Austriacki - stylizowany bal lub koncert nawiązujący do kultury austriackiej (ukłon w stronę historycznych związków Andrychowa z Galicją pod panowaniem Habsburgów). Wielbiciele muzyki country co roku bawią się na tanecznym Balu Country w kowbojskim klimacie. Działa prężnie miejscowe Centrum Kultury i Wypoczynku, które przez cały rok organizuje mniejsze wydarzenia: wernisaże w galerii sztuki, koncerty kameralne, warsztaty artystyczne, spotkania autorskie itp.. Dzięki tak bogatej ofercie kulturalnej Andrychów bywa nazywany "jazzową stolicą Podbeskidzia" - np. za sprawą klubu muzycznego gdzie odbywały się cykliczne jam sessions jazzowe. Niezależnie od pory roku, odwiedzający mogą więc trafić na jakąś ciekawą imprezę - od folkloru, przez teatr i muzykę, po świąteczne jarmarki.
Możliwości aktywnego wypoczynku w Andrychowie i okolicach
Otoczenie Andrychowa sprzyja wszelkiej aktywności na świeżym powietrzu. Beskid Mały oferuje gęstą sieć szlaków turystycznych o zróżnicowanym stopniu trudności - od łagodnych spacerów dolinami, po bardziej strome podejścia na szczyty. Popularne trasy piesze prowadzą na Leskowiec (np. z Rzyk lub Targanic) i dalej na Groń Jana Pawła II, gdzie w każdą ostatnią niedzielę miesiąca latem odbywają się nawet msze święte dla turystów na szczycie. Po drodze wytyczono ścieżki przyrodnicze z tablicami edukacyjnymi prezentującymi tutejszą florę i faunę. Wielu odwiedzających decyduje się także na wędrówki nordic walking - liczne leśne dukty i polne drogi doskonale się do tego nadają. Dla rowerzystów przygotowano oznakowane szlaki rowerowe w gminie, wiodące malowniczymi pagórkami (można np. przejechać trasą wokół Andrychowa przez okoliczne wsie i punkt widokowy na Pańskiej Górze). Lokalne wypożyczalnie rowerów oferują sprzęt, a w sezonie letnim organizowane są zloty i rajdy rowerowe. Osoby preferujące jazdę konną mogą skorzystać z ofert stadnin w pobliskich Targanicach i Sułkowicach - dostępne są szlaki konne prowadzące przez łąki i lasy Beskidu Małego.
Zimą królują sporty narciarskie. Wspomniany kompleks Czarny Groń w Rzykach zapewnia kilka tras zjazdowych (o łącznej długości kilku kilometrów), w tym także oświetlony stok do jazdy wieczornej. Dzięki sztucznemu naśnieżaniu i ratrakowaniu warunki do szusowania są tu dobre przez całą zimę. Początkujący mogą skorzystać z usług instruktorów w szkółce, a najmłodsi stawiać pierwsze kroki na nartach na oślej łączce. Działa również przedszkole narciarskie dla dzieci. Snowboardziści ucieszą się z elementów snowparku (hopki, poręcze) przygotowanych na jednym ze stoków. Po aktywnym dniu narciarze odpoczną w karczmie góralskiej u podnóża stoku. Poza Czarnym Groniem, narciarstwo można uprawiać na mniejszych wyciągach okolicznych - zimą funkcjonują orczyki np. na osiedlu Pod Leskowcem czy na stoku Mosorny Groń w sąsiednich miejscowościach. Miłośnicy narciarstwa biegowego mają do dyspozycji naturalne trasy na leśnych duktach Beskidu Małego - po obfitych opadach śniegu lokalne polany zamieniają się w piękne bieżnie dla biegówek.
Także w mieście nie brakuje możliwości aktywnego spędzenia czasu. Centrum rekreacji stanowi zabytkowy Basen Kąpielowy - otwarty kompleks basenów z dużą niecką pływacką (50 m długości) oraz brodzikiem dla dzieci. Historia tego basenu sięga 1935 roku i do dziś jest on ulubionym miejscem letniego wypoczynku mieszkańców. W upalne dni można tam popływać, zjeżdżać na zjeżdżalni i wylegiwać się na trawie wokół. Oprócz basenu odkrytego, w Andrychowie działa nowoczesny Basen Kryty z zapleczem spa - oferuje on całorocznie basen pływacki, rekreacyjny, sauny i jacuzzi. Miłośnicy łyżew zimą skorzystają z sezonowego lodowiska (sztucznie mrożonego, zazwyczaj uruchamianego na terenie kortów tenisowych). Przy stadionie miejskim znajduje się skatepark dla fanów deskorolki i BMX, a także ścianka wspinaczkowa pod chmurką. Ponadto w różnych punktach miasta zlokalizowano siłownie plenerowe i place do street workoutu. Andrychów dysponuje również halami sportowymi, boiskami wielofunkcyjnymi (m.in. tzw. Orlik) i kortami tenisowymi - turyści mogą z nich korzystać po wcześniejszym uzgodnieniu. Park Miejski zachęca do joggingu lub spacerów pośród starodrzewu, a dla dzieci przygotowano tam nowoczesny plac zabaw z bezpieczną nawierzchnią. Jak widać, niezależnie od pogody i pory roku, w Andrychowie można aktywnie wypocząć - czy to na górskim szlaku, czy na miejskich obiektach sportowych.
Propozycje dla rodzin z dziećmi oraz osób starszych
Rodziny z dziećmi znajdą w Andrychowie wiele atrakcji skrojonych pod najmłodszych. Absolutnym numerem jeden jest wspomniany kompleks parków rozrywki w Inwałdzie: Park Miniatur i Dinolandia gwarantują całodzienne zajęcia dla dzieci w różnym wieku - od oglądania miniaturowych cudów świata, po zabawę na dmuchańcach, kolejki, karuzele i spotkanie z "żywymi" dinozaurami. Latem dużą frajdę sprawia rodzinom wypad na kąpielisko miejskie - na odkrytym basenie w Andrychowie wytyczono brodzik ze zjeżdżalniami dla maluchów, a woda jest podgrzewana w słoneczne dni. W mieście działają także sale zabaw i kąciki malucha (np. w centrum handlowym), gdzie dzieci mogą się wyszaleć w razie niepogody. Ciekawą opcją są przejażdżki ciuchcią turystyczną - kursująca latem po okolicy kolorowa kolejka na kołach zabiera rodziny w beztroską przejażdżkę po najładniejszych zakątkach gminy. Warto również odwiedzić Mini ZOO Kucyk w pobliskiej miejscowości Bolęcina lub gospodarstwa agroturystyczne oferujące kontakt ze zwierzętami hodowlanymi. Starsze dzieci i młodzież mogą spróbować swoich sił w parku linowym na Kocierzu lub pograć w paintball/laser tag w jednej z okolicznych aren. Andrychów dba o ofertę kulturalną dla młodszych - w Miejskim Domu Kultury regularnie odbywają się spektakle teatralne dla dzieci, pokazy iluzjonistów czy warsztaty (np. plastyczne, muzyczne), szczególnie w czasie wakacji i ferii.
Seniorom i osobom starszym Andrychów proponuje spokojniejsze formy spędzania czasu, skupione na rekreacji i walorach zdrowotnych pobytu pod górami. Okolica słynie z czystego powietrza i pięknych widoków, co sprzyja spacerom i łatwym wędrówkom. Dla osób o mniejszej kondycji polecane są trasy spacerowe o niewielkim przewyższeniu, np. ścieżka edukacyjna na Pańskiej Górze (wzgórze tuż obok miasta, z platformą widokową) lub spacer alejkami Parku Miejskiego wśród zieleni. W parkowym zaciszu można odpocząć na ławkach przy stawie, posłuchać śpiewu ptaków i nacieszyć się cieniem starych drzew. Dla seniorów wierzących atrakcyjne może być pielgrzymowanie na Groń Jana Pawła II - co prawda wejście w góry wymaga pewnego wysiłku, ale na szczycie czeka kaplica i krzyż, a w sezonie letnim odprawiane są tam plenerowe msze, co bywa poruszającym przeżyciem. Wielu starszych turystów docenia możliwość zwiedzenia pobliskiego Wadowic (15 km od Andrychowa) - rodzinnego miasta Jana Pawła II, ze słynną bazyliką i muzeum papieskim - do którego z Andrychowa łatwo dojechać busem. W samym Andrychowie seniorzy mogą skorzystać z oferty Uniwersytetu Trzeciego Wieku i uczestniczyć w wykładach czy wycieczkach tematycznych, jeśli akurat odbywają się one podczas ich pobytu. Lokalne biura turystyczne organizują także wycieczki objazdowe po okolicy mikrobusami - to wygodna opcja, aby zobaczyć np. Kalwarię Zebrzydowską, Energylandię w Zatorze czy Oświęcim, bez konieczności samodzielnego prowadzenia auta. Na miejscu działają kawiarnie i cukiernie przyjazne seniorom, gdzie przy dobrej kawie i kremówce (wadowickiej!) można odpocząć. Większe hotele oferują zabiegi spa & wellness (basen, jacuzzi, masaże), z których chętnie korzystają także starsi goście dla relaksu i zdrowia. Podsumowując, Andrychów potrafi zadbać zarówno o pełne wrażeń rodzinne ferie, jak i spokojny wypoczynek seniorów w otoczeniu natury.
Baza noclegowa i gastronomiczna Andrychowa
Choć Andrychów nie jest typową miejscowością uzdrowiskową, to dysponuje rozbudowaną bazą noclegową dzięki rosnącej popularności turystycznej. Hotele - od kameralnych, rodzinnych hoteli po większe obiekty trzygwiazdkowe - znajdują się głównie w centrum miasta lub na jego obrzeżach. Przykładowo w sercu Andrychowa działa hotel Centrum w zrewitalizowanej kamienicy, a nieopodal - nowoczesny hotel przy ulicy Krakowskiej. W okolicznych miejscowościach górskich, takich jak Rzyki czy Targanice, funkcjonują przytulne pensjonaty i wille z widokiem na góry, często z regionalnym wystrojem i domową kuchnią. Dużą popularnością cieszą się gospodarstwa agroturystyczne - pobyt na wsi u gościnnych gospodarzy pozwala poczuć klimat życia pod beskidzką strzechą i skosztować swojskich wyrobów (miody, sery, swojski chleb). Dla grup zorganizowanych i młodzieży odpowiednie będą schroniska turystyczne (np. górskie schronisko PTTK na Leskowcu oferuje też noclegi) oraz campingi/pola namiotowe latem, m.in. nad brzegiem rzeki Wieprzówki. W sezonie warto rezerwować noclegi z wyprzedzeniem, bo podczas imprez czy wakacji obłożenie bywa wysokie. Ogółem baza noclegowa Andrychowa i okolic jest zróżnicowana - od apartamentów na wynajem, przez kwatery prywatne, po luksusowe spa na Kocierzu - więc każdy znajdzie opcję na swoją kieszeń i potrzeby.
Zaplecze gastronomiczne miasta zadowoli zarówno smakoszy kuchni regionalnej, jak i amatorów kuchni międzynarodowej. W centrum działają klimatyczne restauracje serwujące dania kuchni polskiej, beskidzkiej, ale także włoskiej czy azjatyckiej. Warto spróbować lokalnych specjałów - w menu karczm góralskich znajdziemy kwaśnicę na wędzonym żeberku, placki ziemniaczane po andrychowsku (podawane z gulaszem), pstrąga z okolicznych hodowli czy oscypka z żurawiną. Popularnym miejscem jest tradycyjna Karczma u Koconia, urządzona w drewnianym stylu z regionalnymi potrawami. Miłośnicy słodkości koniecznie powinni odwiedzić tutejsze cukiernie - od lat słynie wadowicka kremówka, ale i Andrychów ma swoje wypieki (np. andrychowskie talarki - kruche ciastka z orzechami). Na kawę i deser zapraszają stylowe kawiarnie przy rynku. Wieczorem można wybrać się do pubu lub pizzerii - kilka z nich oferuje klimatyczne ogródki latem. Dla tych, którzy cenią szybkie posiłki, dostępne są bary szybkiej obsługi, food trucki serwujące burgery czy lokalne zapiekanki. Latem na ulicach pojawiają się budki z goframi i lodami rzemieślniczymi, co ucieszy najmłodszych. Podczas imprez plenerowych nie brakuje stoisk z regionalnymi specjałami - można skosztować miodów z miejscowych pasiek czy wędlin od lokalnych masarzy. Reasumując, w Andrychowie głodni nie będziemy - bogata oferta kulinarna zaspokoi różnorodne gusta, a gościnność gospodarzy sprawi, że posiłki tutaj to czysta przyjemność.
Informacje praktyczne dla odwiedzających Andrychów
Dojazd
Andrychów leży na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 52 (Kraków - Bielsko-Biała), która zapewnia łatwy dojazd zarówno od strony Krakowa (ok. 1 godz. jazdy samochodem), jak i od Bielska-Białej (ok. 30 min). Od północy dochodzi droga wojewódzka nr 781 w kierunku Oświęcimia i Chrzanowa. Najbliższa autostrada A4 (węzeł Kraków Balice lub Dwory koło Oświęcimia) znajduje się ~50 km od Andrychowa. Do miasta można dojechać komunikacją autobusową - regularne połączenia obsługują prywatni przewoźnicy i busy na trasach m.in. z Krakowa, Bielska-Białej, Wadowic i Katowic. Przykładowo z Krakowa kursują minibusy co około godzinę, a podróż trwa ok. 1,5 godz. Andrychów posiada także stację kolejową na linii kolejowej nr 117 z Bielska-Białej do Kalwarii Zebrzydowskiej - kursują tędy pociągi lokalne (Regio) zapewniające dojazd m.in. z Wadowic, Kęt, Bielska oraz (z przesiadką) z Krakowa. Planując podróż koleją z Krakowa, należy przesiąść się w Wadowicach lub Kalwarii. W samym mieście dostępne są parkingi dla turystów (m.in. przy rynku oraz duży bezpłatny parking obok basenu). Osoby niezmotoryzowane po Andrychowie mogą poruszać się komunikacją miejską - funkcjonuje kilka linii autobusowych łączących centrum z peryferiami i okolicznymi wioskami. Rozkłady jazdy dostępne są na stronie Urzędu Miejskiego. Alternatywnie, przez cały rok działa korporacja taxi, a latem można wypożyczyć rower lub skuter elektryczny.
Informacja turystyczna
W centrum miasta działa Punkt Informacji Turystycznej (PIT), w którym można otrzymać bezpłatne mapy, foldery i zasięgnąć porad dotyczących zwiedzania. PIT mieści się w budynku Miejskiego Domu Kultury przy ul. Szewskiej, tuż obok rynku. Pracownicy udzielają informacji o aktualnych wystawach, wydarzeniach, pomogą też w rezerwacji noclegu czy przewodnika. Punkt jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach pracy urzędu (zwykle 7:30-15:30), a w sezonie letnim bywa otwarty także w soboty. Aktualne dane kontaktowe (telefon, e-mail) dostępne są na stronie MOSKiT Andrychów - miejskiego ośrodka sportu, kultury i turystyki.
Sezonowość
Andrychów jest całorocznym celem turystycznym, jednak poszczególne atrakcje mają swoje sezony. Najwięcej turystów przyjeżdża latem (lipiec-sierpień), gdy pogoda sprzyja górskim wędrówkom, rowerowym eskapadom i korzystaniu z odkrytego basenu. Latem odbywa się też większość imprez plenerowych i festynów, a rodzinne parki w Inwałdzie tętnią życiem. Warto pamiętać, że Park Miniatur, Dinolandia i Warownia Inwałd są otwarte mniej więcej od późnej wiosny (maj) do wczesnej jesieni (wrzesień-październik) - zimą te obiekty są zamknięte. Zima (grudzień-luty) to z kolei raj dla narciarzy - w okolicach Andrychowa działają wyciągi od grudnia do marca (w zależności od warunków śniegowych). Okres świąteczno-noworoczny przyciąga na Jarmark Bożonarodzeniowy i pasterkę pod gołym niebem na Groniu JP II. Wiosna (kwiecień-czerwiec) i jesień (wrzesień-październik) to niski sezon, idealny dla osób szukających spokoju - szlaki nie są zatłoczone, ceny noclegów nieco niższe, a przyroda zachwyca kwitnieniem i jesienną paletą barw. Trzeba jednak liczyć się z kapryśną pogodą poza latem. Informacja pogodowa: klimat Andrychowa jest umiarkowany - latem temperatury sięgają 25-30°C, zimą często spadają poniżej zera (średnio -5°C w styczniu). Najwięcej opadów przypada na lipiec, więc planując górskie wycieczki warto mieć kurtkę przeciwdeszczową.
Andrychów i okolice to doskonałe miejsce na weekendowy wypad czy dłuższy pobyt - różnorodność atrakcji, rozwinięta infrastruktura turystyczna oraz przepiękne krajobrazy sprawiają, że każdy - od najmłodszego po seniora - znajdzie tu coś dla siebie. Jeśli szukasz autentycznego beskidzkiego klimatu połączonego z wygodami nowoczesnego kurortu, Andrychów Cię nie zawiedzie. Bez względu na porę roku miasto wita gości gościnnością, pyszną kuchnią i mocą wrażeń, które na długo pozostają w pamięci. Zapraszamy do Andrychowa!
Źródła:
- https://andrychow.eu/
- https://slawarent.pl/2025/02/11/atrakcje-andrychow/
- https://www.staypoland.com/pl/andrychow.htm/
Źródło mapy: https://www.openstreetmap.org
Komentarze