Świnoujście jest miastem wyjątkowym. Jako jedyne miasto w Polsce rozłożyło się na wyspach, których jest tu w sumie ponad czterdzieści (44). To miasto leżące u ujścia Świny, nad Zatoką Pomorską i Zalewem Szczecińskim przyciąga turystów wielkimi atrakcjami. W skład miasta wchodzi m. in. wyspa Uznam oraz część wyspy Wolin. Blisko stąd do Niemiec, zaś dodatkową atrakcją są maleńkie, bezludne wysepki rozrzucone na terenie Zalewu Szczecińskiego.
Spacer po tym mieście to wielka atrakcja dla goszczących w tym rejonie turystów oraz kuracjuszy, zaś piękne wille znajdujące się w centrum miasta przyciągają wzrok. Tu można poczuć klimat popularnego letniska i wspaniałego, nadmorskiego kurortu.
Co warto wiedzieć o Świnoujściu? Jakie miejsca i obiekty koniecznie powinni zobaczyć zaglądający tu turyści?
Położenie miasta
Od południa granicę miasta wyznacza Zalew Szczeciński, od północy Bałtyk, a od zachodu Niemcy. Również dzięki temu położeniu Świnoujście zostało ważnym ośrodkiem gospodarki morskiej i bazą marynarki wojennej, a także uzdrowiskiem i miejscowością turystyczną. Wprawdzie powszechnie uważa się, że miasto leży na 44 wyspach, to w rzeczywistości zamieszkane są tylko trzy z nich - Wolin, Uznam oraz Karsibór. 80% mieszkańców zamieszkuje Uznam, to właśnie tam znajduje się centrum miasta oraz najważniejsze obiekty.
Jak na miasto położone na wielu wyspach przystało, jest Świnoujście miastem podzielonym na szereg dzielnic i osiedli. Śródmieście zajmuje wschodnią część wyspy Uznam. To znajdują się najważniejsze obiekty administracyjne oraz usługowe, tu można spotkać się z największym skupiskiem obiektów uzdrowiskowych oraz turystycznych. Na wyspie Uznam znajdują się również najstarsze kamienice oraz Muzeum Rybołówstwa Morskiego. Na prawym brzegu Świny, już na terenie wyspy Wolin, znajduje się ciekawa dzielnica Warszów. Ma ona charakter portowo - przemysłowy. Oprócz portu znajduje się tu dworzec kolejowy oraz autobusowy. Warto podkreślić, że w tej dzielnicy mieści się największa w całej Polsce baza rybołówstwa dalekomorskiego. Tu również znajduje się niewielka latarnia morska z małym muzeum. W skład miasta wchodzi również wyspa Krasibór - ostoja ptaków oraz zabytkowej rybackiej architektury.
Historia
Człowiek w delcie Świny pojawił się już 3 tysiące lat p. n.e. W XII wieku mieli tu swój grup członkowie plemienia Wolinian.
Świnoujście zostało założone w latach 1170-1172 na brzegach rzeki Świny. Początkowo był to w zasadzie niewielki gród strażniczy, zresztą zniszczony wkrótce po najeździe duńskim. W roku 1628 wojska cesarskie opanowały te tereny i wybudowały umocnienia, które broniły dostępu do rzeki od strony morza. Dwa lata później na wyspę Uznam dotarły wojska szwedzkie. Król Szwecji Gustaw II Adolf spędził kilka dni w Karsiborze. Na mocy pokoju westfalskiego kończącego wojnę trzydziestoletnią miasto wraz z Pomorzem trafiło w ręce Szwecji. Tak było do roku 1720, kiedy to za 10 mln talarów wyspy Wolin i Uznam odkupiły Prusy. W roku 1743 na północ od wioski Świna powstało osiedle Świnoujście, które wkrótce ogłoszono portem morskim. Wyspy wchodzące dziś w skład miasta często zmieniały przynależność państwową. Należały do Polski, Szwecji oraz Prus. Już w połowie XVIII wieku powstał tu port, zaś w początkach XIX stulecia uroczyście otwarto tutejsze kąpielisko. Prawa miejskie przyznano Świnoujściu w roku 1765. Powstały w tym czasie również pierwsze obiekty zdrojowe, m. in. łazienki. W latach 80-tych odkryto miejscowe solanki, zaś działalność uzdrowiskowa znacznie się ożywiła. Przybywało tu coraz więcej kuracjuszy, dla których budowano nowe obiekty i urządzenia zdrojowe oraz okazałe wille i pensjonaty.
W okresie międzywojennym oraz w czasie II wojny światowej w Świnoujściu mieściła się baza niemieckiej marynarki wojennej. Po II wojnie światowej miasto znalazło się w granicach Polski, szybko stając się jednym z najmodniejszych letnisk nad Morzem Bałtyckim.
Atrakcje turystyczne Świnoujścia
Największą atrakcją Świnoujścia jest zabytkowa zabudowa w centrum miasta. Piękne wille z XIX wieku przypominają o długiej tradycji letniskowej i uzdrowiskowej Świnoujścia. Warto odwiedzić również park zdrojowy, który założono w pierwszej połowie XIX wieku. Nie brak w nim ciekawych okazów roślin, w tym gatunków typowych dla terenów śródziemnomorskich. Piękna jest również plaża - najszersza w Polsce, z której tak chętnie korzystają turyści w słoneczne dni.
Ci, którzy chcą lepiej poznać dzieje miasta oraz historię miejscowych rybaków, koniecznie powinni odwiedzić dawny ratusz. W tej wzniesionej w początkach XIX wieku budowli ma obecnie swą siedzibę Muzeum Rybołówstwa Morskiego. Wśród licznych eksponatów można ujrzeć m. in. dawne sprzęty rybackie oraz urządzenia służące do nawigacji. Nie brak też eksponatów związanych z historią samego miasta oraz jego okolic. Kuszą również wyspy wchodzące w skład miasta, zaś poruszanie się między nimi ułatwia komunikacja promowa oraz statki wycieczkowe. Na wyspach Uznam czy Wolin czekają na turystów ciekawe miejsca i obiekty. Jednym z najbardziej popularnych jest wolińska latarnia morska, która ma aż 68 metrów wysokości. Wybudowana została w roku 1857. Ostatni raz remontowano ją w roku 2000. Poza tym prawdziwą gratką dla miłośników fortyfikacji są forty powstałe w latach 1856-61. Są to Fort Zachodni, Fort Anioła oraz Fort Gerharda. W tym ostatnim mieści się obecnie Muzeum Obrony Wybrzeża. Ich zadaniem była oczywiście ochrona portu przed wrogiem.
Zachęca również turystów wyspa Krasibór, której największą atrakcją jest zabytkowa osada rybacka. Do dziś turyści mogą tu podziwiać tradycyjne chaty rybackie: ryglowe budowle kryte strzechą. Na tej wyspie znajduje się również ważny rezerwat ornitologiczny, na terenie którego spotkać można około 140 gatunków ptaków.
Muzeum Rybołówstwa
Podczas wizyty w Świnoujściu obowiązkowym punktem wycieczki jest Muzeum Rybołówstwa. Mieści się ono w dawnym ratuszu miejskim. To zresztą również najstarszy budynek w całym mieście. Wzniesiony został w latach 1804-1806 i początkowo pełnił funkcję ratusza. Z czasem stał się jednak za mały i w latach 70. XX wieku rada miasta przeniosła się w inne miejsce. W muzeum zobaczyć można oczywiście wystawy poświęcone faunie mórz i oceanów. Poza tym znajdują się tam ekspozycje narzędzi połowowych czy urządzeń nawigacyjnych. Największa atrakcją są modele żaglowców i statków rybackich. Poza tym regularnie otwierane są wystawy czasowe.
Kościół Chrystusa Króla
Ważnym punktem zwiedzania Świnoujścia powinien być również kościół Chrystusa Króla. Budynek ten wybudowano w wieku XVIII w miejscu wcześniejszego kościoła gotyckiego. Obiekt efektownie wygląda szczególnie wieczorem nocą. W głównej nawie znajduje się podwieszony do sufity drewniany model statku. Latem w kościele odbywają się często koncerty w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego "Świnoujskie Wieczory Organowe". W ich ramach występują zarówno polscy, jak i zagraniczni artyści.
Wieża widokowa i Park Zdrojowy
Zawsze warto też wybrać się na wieżę widokową. Była ona kiedyś częścią kościoła luterańskiego, który został rozebrany w latach 60. XX wieku. Wieża została odnowiona w roku 2003 przez prywatnego inwestora. Od tego czasu jest też udostępniona do zwiedzania. Można z niej obserwować m.in. Park Zdrojowy i morze. Widać też niemieckie uzdrowiska. Wychodząc z wieży nie można ominąć wspomnianego już parku. To miejsce ulubione przez miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu. W tym rejonie miasta znajdują się też pensjonaty i sanatoria wybudowane na przełomie XIX i XX wieku. Sam Park Zdrojowy powstał w latach 1826-27 i zajmuje obszar aż 58 hektarów. Znajdują się w nim również wyjątkowe gatunki drzew np. skrzydłorzech kaukaski.
Promenada
Wzdłuż ulicy Żeromskiego ciągnie się słynna promenada nadmorska. To zdecydowanie ulubiony zakątek turystów odwiedzających Świnoujście. Co ciekawe, rozwój części uzdrowiskowej miasta i powstanie kurortu związane jest mocno z przyznaniem miastu statusu uzdrowiska. Miało to miejsce w roku 1896. Wówczas promenada znajdowała się znacznie bliżej morza. Od plaży dzieliły ją tylko nadmorskie wydmy. Dzisiaj natomiast ta odległość wynosi już 100 metrów. Ma to związek ze zjawiskiem cofania się wód morskich.
Stare falochrony
W okolicy portu podziwiać można zabytkowe już falochrony z lat 1818-1823. Wybudowano je na rozkaz króla Prus Fryderyka Wilhelma III aby zapobiec licznym wypadkom statków podczas sztormu. Powstały one z kamienia, wówczas nie znano oczywiście jeszcze żelbetonu. Mimo to doskonale spełniały swoje zadanie. Zachodni falochron przetrwał do dzisiaj w praktycznie niezmienionym stanie. Na jego szczycie znajduje się biały wiatrak będący symbolem miasta. Powstał on w roku 1873 i nazywa się go powszechnie Wiatrak Stawa Młyny. Jego zadaniem było wyznaczanie wejścia na tor wodny ze Świnoujścia do Szczecina. Zresztą dawniej wiatraków w mieście było prawdopodobnie o wiele więcej.
Świnoujście dla kulturalnych
Miasto ma też ciekawą ofertę kulturalną. Często odbywają się tu koncerty muzyki poważnej oraz koncerty organowe. Ważną imprezą są tu Dni Morza organizowane w czerwcu oraz Uznamski Festiwal Muzyki. Festiwal Piosenki Morskiej to kolejna ważna impreza, która odbywa się w Świnoujściu we wrześniu. Imprezą kulturalną, która zasługuje na szczególne wyróżnienie, jest zaś FAMA, czyli Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej. Warto zapoznać się też z ofertą miejscowego Miejskiego Domu Kultury, który często organizuje spotkania z pisarzami oraz lokalnymi artystami.
Co jeszcze zobaczyć w Świnoujściu?
Oczywiście obowiązkowo trzeba odwiedzić najwyższą latarnię morską nad Bałtykiem o wysokości 68 metrów. Wybudowana została w roku 1857. Ostatni raz remontowano ją w roku 2000. Poza tym prawdziwą gratką dla miłośników fortyfikacji są forty powstałe w latach 1856-61. Są to Fort Zachodni, Fort Anioła oraz Fort Gerharda. W tym ostatnim mieści się obecnie Muzeum Obrony Wybrzeża. Ich zadaniem była oczywiście ochrona portu przed wrogiem.
Komentarze