Bory Tucholskie - mapa, atrakcje, wypoczynek, agroturystyka

Bory TucholskieCisza, spokój, czyste powietrze, szum drzew… - kto z nas nie marzy o takiej sielance? Gdzie jednak znaleźć takie miejsce, które zachwyca i sprzyja relaksowi? Nie trzeba szukać daleko, wystarczy wyjechać na Pomorze, a dokładniej, w Bory Tucholskie. Jest to największy leśny kompleks w tej części kraju, obejmuje dorzecze Brdy i Wdy oraz pobliskie tereny równinne.



Jednocześnie jest jedynym z najchętniej odwiedzanych miejsc w Polsce, zarówno z uwagi na piękne krajobrazy, mnogość atrakcji oraz różnorodność oferowanych form spędzania wolnego czasu.

Mapa Borów Tucholskich

Mapa Bory Tucholskie

Kto mieszka w Borach Tucholskich?

Okazuje się, że kraina Borów nie jest pod względem kulturowym zupełne jednorodna. Zamieszkuje ją kilka grup ludności, w tym rodowici Borowiacy tucholscy ale i Kociewiacy na wschodzie, a na północy Kaszubi i Zaboracy. Wpływy te widoczne są w kulturze Borów, w tym w architekturze, kuchni, a nawet… języku! Wielokrotnie usłyszeć można gwarę regionalną, najbardziej widoczne jest to w przypadku rodowitych Kaszubów.

Fauna i flora Borów Tucholskich

Bory Tucholskie to bory sosnowe, porastające sandry, czyli gleby ubogie, główne żwirowe i piaszczyste. Rzeźba terenu została w dużej bierze ukształtowana przez przechodzące tędy wiele milionów lat temu lodowce. Zauważalne są bowiem liczne formy polodowcowe, w tym moreny czołowe, boczne, rynny ale i jeziora polodowcowe, których na terenie Borów jest bardzo wiele. Co ciekawe, dawniej Bory były lasem mieszanym, z przewagą drzew… liściastych, w tym buków, olch czy lip. Później jednak zalesiano te tereny wyłącznie drzewami iglastymi, co doprowadziło to zmiany formy kompleksu leśnego. Poza lasami bardzo licznie występują wrzosowiska, torfowiska oraz łąki. W Borach spotkamy wiele gatunków zwierząt, w tym ssaki, np. dziki, jelenie, sarny, bobry oraz wilki. Bardzo licznie występują również ptaki, w tym czapla, żuraw, łabędź, orzeł bielik, puchacz czy bocian czarny.

Park Narodowy "Bory Tucholskie"

W celu ochrony fauny i flory na terenie Borów Tucholskich utworzono Park Narodowy Bory Tucholskie. Powstał on w 1996 roku i obecnie zajmuje powierzchnię ponad 45 kilometrów kwadratowych. Siedziba Dyrekcji Parku znajduje się w miejscowości Charzykowy, znany kurorcie turystycznym Borów. Głównym zadaniem Parku jest ochrona przyrody, w tym gatunków zwierząt, zagrożonych wyginięciem. Ponadto, zajmuje się on popularyzowaniem turystyki, w tym turystyki pieszej, rowerowej oraz wodnej, gdyż na terenie Parku znajduje się ponad 20 jezior.

Park Narodowy Bory Tucholskie

Tuchola jako stolica Borów Tucholskich

Za nieoficjalną stolicę Borów uważane jest miasto Tuchola, zlokalizowane praktycznie w samym sercu kompleksu. Tuchola liczy około 15 tysięcy mieszkańców, jest gminą miejsko-wiejską. Leży nad dwiema rzekami, są to Brda oraz struga Kicz. Znajduje się w odległości około 60 kilometrów od Bydgoszczy. Składa się z wielu osiedli. Historia Tucholi sięga czasów średniowiecznych, uważa się, że istniała jako osada o charakterze handlowym i zaopatrywała pobliskie grody, w tym gród w Raciążu, znajdujący się około 15 kilometrów od centrum miasta. Co interesujące, niewielka Tuchola odegrała prawdopodobnie niezwykle ważną rolę w historii bitwy pod Grunwaldem. To właśnie stąd pochodziły miecze, jakie wielki mistrz zakonu krzyżackiego podarował według legendy królowi Władysławowi Jagielle. Ponadto, w Tucholi znajduje się wiele zabytków. Za zabytkowy uznaje się sam układ urbanistyczny miasteczka, w tym rynek oraz uliczki, prostopadłe do siebie. Atrakcjami w mieście są również zabytkowy Kościół pod wezwaniem Bożego Ciała oraz kościół poewangelicki pw. św. Jakuba Apostoła z XIX wieku.

Warto zobaczyć również budynek stacji kolejowej, dawny młyn, zabytkową plebanię, budynek sądu oraz Technikum Leśnego, ruiny zamku krzyżackiego oraz fragmenty murów obronnych w centrum miasta. Za zabytkowe uznaje się również cmentarz jeńców wojennych z czasów pierwszej wojny światowej, parafialny cmentarz komunalny, cmentarz jeńców wojennych z wojny polsko-bolszewickiej, jak również pomnik pomordowanych na osiedlu Rudzki Most. Pomnik zlokalizowany jest w lesie, pomiędzy Tucholą a Rudzkim Mostem, odbywają się tam msze oraz uroczystości szkolne ku pamięci pomordowanych rodaków. W mieście warto zwiedzić Muzeum Borów Tucholskich oraz wybrać się do parku niedaleko rynku, gdzie znajduje się pomnik świętej Małgorzaty, patronki miasta.

Zabytki i atrakcje Borów Tucholskich

W Borach Tucholskich, poza zabytkami samej Tucholi, znajduje się także wiele innych, wartych zobaczenia miejsc. Wiele zabytków znajduje się w Chojnicach, położonych około 35 kilometrów od Tucholi, leżących już w województwie pomorskim. Warto zobaczyć tam zabytkowy neogotycki ratusz z początku XX wieku, obecnie pięknie odrestaurowany. Znajduje się tam też gotycka bazylika z XIV wieku oraz zabytkowa Brama Człuchowska, jako fragment miejskich murów obronnych. Na terenie Borów znajduje się także kilka zamków, w tym Zamek Krzyżacki w Człuchowie. Zobaczyć i zwiedzić można też okoliczne pałace i dworki, w tym dworek w Małej Komorzy, dworek w Silnie czy pałac w Sypniewie, gdzie odbywają się teraz liczne imprezy okolicznościowe, w tym wesela.

Jedną z największych perełek regionu jest Akwedukt w Fojutowie, jedna z niewielu tak doskonale zachowanych budowli, inspirowanych na budownictwie rzymskim w naszym kraju. Akwedukt łączy kanał Brdy z Czerską Strugą. Niedaleko zbudowano nowoczesny zajazd z hotelem, basenem krytym i zewnętrznym oraz restauracją. Zajazd oferuje jazdę konną oraz zimą: sztuczny stok. Z kolei w gminie Gostycyn, a dokładniej w miejscowości Piła-Młyn znajduje się Górnicza Wioska Buko. Powstała ona po wykopaliskach archeologicznych, które pozwoliły na odkrycie na ty terenie pozostałości po kopalni węgla, istniejącej tutaj przed II wojną światową.

A coś dla wielbicieli spokojnych spacerów? Jak najbardziej, miejsc na przyjemny i relaksujący spacer jest w Borach Tucholskich przyjemniej kilka. Pierwsze z nich to grodzisko w miejscowości Raciąż. Na spacery zaprasza także Rezerwat Cisy Staropolskie, zajmujący ponad 90 hektarów. Przyjemny spacer zapewniają także liczne ścieżki dydaktyczno-przyrodnicze, w tym ścieżka Jelenia Wyspa w Nadleśnictwie Gołąbek na terenie Rezerwatu Bagna nad Stążką czy ścieżki nad Brdą w Woziwodzie. Z kolei idealną propozycją na romantyczną wędrówkę we dwoje jest Uroczysko Piekiełko, zlokalizowane około 3 kilometrów od Tucholi. Rzeka Brda w tym miejscu płynie wyjątkowo cienkim korytem, tworząc zakola, porośnięte bujną roślinnością. Rosną tu także 700-letnie dęby. Miejsce jest niezwykle klimatyczne, mieszkańcy twierdzą, że wręcz… magiczne. Magię czuje się także w innym miejscu, a dokładniej w Odrach w gminie Czersk, gdzie znajdują się słynne Kamienne Kręgi. Rezerwat tworzy tajemniczy układ kamieni w kręgu, co przywodzi na myśl… cmentarz. Przez wielu atrakcja w Odrach uważana jest właśnie za cmentarzysko, inni z kolei sądzą, że kurhany miały za zdanie służyć jako miejsce zgromadzeń tutejszej ludności. Warto wybrać się także do niewielkiej wsi Adamkowo w gminie Kęsowo. Znajduje się tam Ptasia Wioska, czyli obszar lęgowy wielu gatunków ptaków. Jeśli uda się nam wstać wcześniej i przybyć na tutejsze łąki, będziemy mogli obserwować i posłuchać w naturalnych warunkach wielu gatunków ptaków, w tym głuszców czy bocianów.

W Borach kuszą również jeziora, w tym piękne Jezioro Charzykowskie. Znajduje się nad nim wiele kurortów turystycznych, w tym miejscowość Charzykowy, Bachorze oraz Funka. Można wynająć pokój w miejscowych pensjonatach lub rozbić namiot czy ustawić przyczepę na polu campingowym. Stąd już tylko krok do beztroskich kąpieli, przyjemnego opalania czy spędzania czasu na uprawianiu sportów wodnych. Z powodzeniem wypożyczymy tam motorówki czy rowery wodne. W obiektach odbywają się ciekawe zajęcia, w tym fitness oraz zumba. Wieczorami z kolei można rozpalić ognisko. Piękne jeziora znajdują się też w Cekcynie, Bysławiu, Stobnie, Kęsowie oraz w Okoninach Nadjeziornych. Pamiętajmy też o rzekach i wiążących się z nimi możliwościach spędzenia czasu wolnego, w tym o spływach kajakowych Brdą oraz Wdą: to jedna z najpopularniejszych atrakcji.

Kulturalne Bory Tucholskie

W Borach Tucholskich odbywają się również liczne imprezy i inne wydarzenia kulturalne. Co roku w lipcu maja miejsce Dni Borów Tucholskich, kiedy to mają miejsce liczne konkursy oraz koncerty, w tym występ znanej gwiazdy. Koncerty organizowane są również w okresie jesienno-zimowym. Wtedy odbywają się w Domu Kultury lub w hali sportowej. W Tucholi grali już m.in. Czerwone Gitary, zespół Bracia, Kombi, Enej, Andrzej Piaseczny czy Sylwia Grzeszczak. W czasie wakacji warto wybrać się na koncerty z okazji Letniego Festiwalu Organowego do Kościoła Bożego Ciała w Tucholi. Jesienią z kolei w okolicznych gminach zaprasza się na dożynki, połączone z ciekawymi konkursami oraz koncertami miejscowych zespołów.

Wypoczynek w Borach Tucholskich

Jak widać, wypoczynek w Borach może być różnorodny zarówno aktywny, poprzez uprawianie sportów czy chodzenie na koncerty, jak i spokojny, dzięki możliwości zwiedzania, spacerowania czy opalania się nad jeziorami. Bory Tucholskie dysponują rozbudowana bazą noclegową oraz gastronomiczną. Znajduje się tutaj wiele hoteli, w tym obiekty luksusowe, takie jak hotele ze SPA, znajdujące się w miejskości Tleń, niedaleko Śliwic. Mnóstwo tu jednak mniejszych, bardziej kameralnych pensjonatów.

Agroturystyka w Borach Tucholskich

Popularne w Borach są także gospodarstwa agroturystyczne, zlokalizowane w prywatnych domach. Jeśli chodzi o jedzenie, mamy do wyboru wiele restauracji, barów oraz knajpek ze smacznymi daniami kuchni polskiej oraz regionalnej. Spędzając czas w miejscowości nad rzeką czy jeziorem, warto spróbować dań ze świeżych ryb. W wolnych chwilach samodzielnie możemy wędkować czy po prostu cieszyć się życiem w tak pięknych okolicznościach przyrody.

Bory Tucholskie nie są niestety wolne od klęsk żywiołowych. Latem 2012 roku przez teren Borów przeszła trąba powietrzna, która zniszczyła około 500 hektarów lasów w miejscowości Trzebciny, niedaleko Śliwic. Nie mniej jednak co roku przybywa tu wielu turystów, pragnących spokojnego i przyjemnego wypoczynku na łonie natury.

Komentarze