Powiaty w Polsce - mapa powiatów

Spis treści
Powiaty w Polsce - mapa powiatów
Województwo Łódzkie
Województwo Lubelskie
Województwo Dolnośląskie
Województwo Kujawsko-Pomorskie
Województwo Mazowieckie
Województwo Małopolskie
Województwo Świętokrzyskie
Województwo Pomorskie
Województwo Zachodniopomorskie
Województwo Wielkopolskie
Województwo Warmińsko-Mazurskie
Województwo Lubuskie
Województwo Śląskie
Województwo Opolskie
Województwo Podkarpackie
Województwo Podlaskie
Wszystkie strony

Strona 1 z 17

Podział administracyjny Polski Powiat jest najmłodszą w Polsce wspólnotą samorządową. Powstał na mocy ustawy z 5 czerwca 1998 roku. Powiat pełni rolę uzupełniającą wobec gminy, ale w taki sposób, aby jak najmniej naruszać samodzielność gminy.

Od stycznia 1999 roku obowiązuje w Polsce trójstopniowy podział administracyjny:

województwa,
powiaty,
gminy.

Po 23 latach funkcjonowania jedynie gmin i województw przywrócono jednostki II stopnia, czyli powiaty. Zmiany te miały pozytywnie wpłynąć na konkurencyjność polskich regionów względem ich odpowiedników w państwach Unii Europejskiej.

Rola powiatu

Obecnie w Polsce istnieje obecnie łącznie 380 powiatów, w tym 314 powiatów, potocznie nazywanych powiatami ziemskimi oraz 66 miast na prawach powiatu, potocznie nazywanych powiatami grodzkimi. Ich podstawową rolą jak już było wspomniane, jest uzupełnianie kompetencji i zadań gminy. Potwierdzają to dwie podstawowe zasady, na jakich opiera się funkcjonowanie powiatu - zasada pomocniczości oraz nienaruszania samodzielności gminy.

Zadania powiatu

Status i funkcjonowanie powiatów reguluje ustawa z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym. Zgodnie z nią wykonuje on zadania publiczne, mające charakter ponadgminny, nienaruszające kompetencji gmin.

Ich zakres obejmuje:

edukację publiczną,
pomoc społeczną,
politykę prorodzinną,
ochronę i promowanie zdrowia,
wsparcie dla rodzin i sytemu opieki społecznej,
wsparcie dla osób niepełnosprawnych,
transport zbiorowy i dróg publicznych,
kulturę oraz ochronę i opiekę nad zabytkami,
promowanie kultury fizycznej i turystyki,
kartografię i geodezję,
gospodarowanie nieruchomościami,
administrację architektoniczną i budowlaną,
gospodarkę wodną i ściekową,
ochronę środowiska i zasobów przyrodniczych,
leśnictwo, rolnictwo i rybactwo śródlądowe,
zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa,
ochronę przed powodzią, pożarom i innym zdarzeniom nadzwyczajnym, które zagrażają zdrowiu i życiu mieszkańców powiatu,
przeciwdziałanie bezrobociu, tworzenie optymalnych warunków do podjęcia pracy na lokalnym rynku, aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia,
ochronę praw konsumenta,
obronność,
promowanie powiatu na szczeblu krajowym i międzynarodowym,
współpracowanie z organizacjami o charakterze pozarządowym.

Wśród podstawowych zadań powiatu należy wymienić także konieczność wykonywania kompetencji i czynności leżących w gestii kierowników powiatowych służb, straży oraz inspekcji, zgodnie z zakresem określonym w ustawach.

Powyższy spis nie wyczerpuje jednak katalogu zadań powiatu. Ustawy mogą bowiem określać także inne obowiązki, które jednostka ta musi wykonać. Co więcej, może on, w porozumieniu z organami administracji rządowej, wykonywać zadania publiczne z zakresu administracji rządowej.

Zarząd powiatu

Organem władzy wykonawczej powiatu jest zarząd, który liczy od 3 do 5 osób. Na jego czele stoi przewodniczący - starosta - wybierany przez radę powiatu. W skład zarządu wchodzą także wicestarosta oraz pozostali członkowie, którzy również są wybierani są przez radę, jednak spośród kandydatów zgłoszonych przez starostę. Rada decyduje także o tym, ile osób zasiądzie w zarządzie.

W miastach na prawach powiatu skład osobowy zarządu jest nieco inny. Funkcje i kompetencje organu przejmuje bowiem prezydent miasta, wykonujący zadania starosty. Działa on wówczas jednoosobowo.

Jednym z podstawowych zadań zarządu jest wykonywanie budżetu powiatu. Zajmuje się on także przygotowywaniem projektów uchwał rady. Gospodaruje mieniem powiatu, a także zatrudnia i zwalnia kierowników jednostek organizacyjnych. Do jego kompetencji należy również wykonywanie uchwał podjętych przez radę powiatu.

Samorząd powiatowy

Jest to związek społeczności lokalnej, który został wyodrębniony w strukturze państwa i funkcjonuje w randze powiatu. Może w sposób samodzielny wykonywać zadania administracji publicznej. Dysponuje również odpowiednimi zasobami, które umożliwiają mu realizowanie swoich kompetencji. Podstawowymi składowymi samorządu powiatowego są wspólnota samorządowa i odpowiednie terytorium.

Ochrona zdrowia

Powiaty prowadzą szpitale powiatowe. Każdy mieszkaniec powiatu (oraz gminy) powinien mieć łatwy dostęp do szpitala, gdzie otrzyma fachową opiekę zdrowotną.